Türkiye’de sosyal güvenlik kurumlarının 2006 yılında tek çatı altında toplanmasının ardından toplumda farkındalık oluşturmak ve sistemin önemine vurgu yapmak amacıyla her yıl kutlanmaya başlanan Sosyal Güvenlik Haftası’nın 19’ncusu ilimizde de başladı.
SGK İl Müdürü Ömer Tök de beraberinde Müdür Yardımcıları ve birim müdürlerinin katılımı ile Sosyal Güvenlik Haftası kapsamında bir basın toplantısı düzenledi. 2025 yılının Cumhurbaşkanlığı tarafından “Denetim Yılı” ilan edildiğini hatırlatarak bu yıl kayıtdışı istihdam ile mücadeleye ağırlık verileceğini kaydeden SGK İl Müdürü Ömer Tök, 19. Sosyal Güvenlik Haftası’nın ana temasının ise “Kayıtlı Çalış, Güvenli Yaşa” olarak belirlendiğini vurguladı.
Kayıt dışı istihdamla mücadelenin önemine vurgu yaparak “Kayıt dışı çalışma, geleceğinden çaldırma” mesajını dile getiren SGK İl Müdürü Tök, kayıt dışı istihdamın sadece bireysel değil toplumsal sonuçlar doğurduğunu anlattı. “Sigortasız çalışma, geleceğinden çalmaktır” diyen Tök, hem çalışanların hem işverenlerin hem de devletin zarar gördüğünü belirtti.
Çalışma hayatının birbirini tamamlayan unsurlar üzerine inşa edilmiş bir yapı olduğunu, bu unsurlardan birinin eksikliğinin sistemin bütününü olumsuz etkilediğini, bireylerin genellikle eğitimlerinin ardından hayatına atılarak bu süreci sürdürülebilir kılmak için çaba gösterdiğini ifade eden Ömer Tök: “Çalışmak yalnızca geçim kaynağı sağlamak için değil; insan olmanın, üretmenin ve topluma faydalı olmanın bir gereğidir. Aynı zamanda çalışmak, geleceği inşa etmektir. Sağlıklı ve gücü yerindeyken çalışan bireyler, olası olumsuzluklarla daha kolay başa çıkabilirler. Bireyin çalışamamasına neden olabilecek birçok risk vardır. Bu risklerin gerçekleşmesi durumunda gelir kaybını önlemek adına sosyal güvenlik sistemi devreye girer. Bu sistem bireyleri yaşamı boyunca karşılaşabilecekleri her türlü riske karşı korumayı amaçlayan politika ve sistemler bütünüdür. Devlet tarafından yönetilen bu sistem; vatandaşlara sağlık hizmeti sunmak, asgari gelir düzeyini sağlamak ve yaşlılık, hastalık, malullük, işsizlik, iş kazası gibi nedenlerle çalışamadıkları dönemlerde onları koruyarak bu risklerin doğurduğu zararları telafi etmeyi hedefler” dedi.
Ülkemizde oldukça gelişmiş bir sosyal güvenlik sistemi bulunduğunu ancak bu sistemden yararlanmanın temel şartının ise kayıtlı çalışmak olduğunu dile getiren Tök, çalışma hayatının sürdürülebilirliği için sosyal güvenlik sisteminin güçlü olması gerektiğini de kaydetti. Sistemin en önemli yapı taşlarından birinin kayıtlı çalışma olduğunu söyleyen Tök, “Kayıt dışı istihdam, çalışanı sosyal güvenceden, işvereni yasal sorumluluklardan, devleti ise ciddi vergi ve prim kayıplarından mahrum bırakıyor. Bu zincir kırıldığında sistem zarar görüyor” dedi.
Kayıt dışı istihdam, çalıştığı halde hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının SGK’ya hiç bildirilmemesi veya eksik bildirilmesi durumudur. Bu durum hem çalışan hem işveren hem de devlet açısından ciddi olumsuzluklara yol açmaktadır. Sigortasız çalışan bireyler birçok yasal haktan mahrum kalarak mağdur olurlar. İşverenler açısından da kayıtdışı istihdam; haksız rekabete neden olur, ekonomik düzeni bozar. Devlet açısından bakıldığında ise önemli ölçüde prim ve vergi kaybı yaşanmakta, çalışan-emekli dengesi bozulmakta, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği tehlikeye girmekte ve gelir dağılımında adaletsizlik meydana gelmektedir” diye konuştu.
Kayıtdışı istihdamın ülkemizde önemli bir sorun olarak karşımıza çıktığını kaydeden Ömer Tök, bugüne kadar atılan adımlarla bu sorunun önüne geçilmeye çalışıldığını, istihdam oranında artışın yaşandığını, SGK olarak kurdukları KADİM servisleri ile elektronik denetim süreçlerini de başarı ile uyguladıklarını sözlerine ekledi.
Kayıtlı çalışan sayısının artarak sosyal güvenliğin güçlenmesinin bireylerin geleceğe güvenle bakabilmesini sağlayacağını ifade eden Tök, SGK olarak kayıtdışı istihdamla mücadele amacıyla hizmet kalitesinin artırılması, kurumlar arası veri paylaşımına dayalı çapraz denetimler, denetim sisteminin etkinliğinin artırılması, teşvik uygulamalarıyla işveren üzerindeki mali yükün azaltılması, bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri gibi birçok strateji geliştirildiğini de bildirdi.
