KAROTİS ARTER (ŞAHDAMARI) HASTALIĞI Çorum Özel Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Opr. Dr. Hasan Öner, Karotis Arter (Şahdamarı) Hastalığı ile ilgili bilgiler verdi… Karotis arterler halk arasında şah damarı dediğimiz ve boynunuzun her iki yanında bulunan atardamarlardır. Baş ve beyin bölgesine gerekli olan oksijenden zengin kanı kalpten taşırlar. Zamanla bu arterlerin içinde ateroskleroza bağlı olarak plak oluşmaya başlaması sonucu damarın iç duvarının daralması karotis arter hastalığı olarak adlandırılır. Anatomik olarak common karotis, dış (external) ve iç (internal) karotis arterlere ayrılır. External karotis arterler yüz ve kafa derisine, internal karotis arterler beyne kan iletimini sağlarlar. Karotis bifurkasyon dediğimiz bu ikiye ayrım bölgesi aterosklerotik plak oluşumunun en yaygın görüldüğü yerdir. Karotis arterde ateroskleroz dediğimiz damar içi plak oluşumuna bağlı pıhtılar damarı tıkayabilirler. Pıhtı koparak beyinde inme (felç) / geçici iskemik atak gibi hastalıkları meydana getirebilir. Özellikle 60 yaşa kadar erkekler, kadınlardan daha çok risk altındadır. İleri yaştaki kişiler karotis stenozundan daha fazla etkilenirler. Nedenleri; •İlerleyen yaş •Diyabet Hastalığı •Kanda LDL ve trigliserid seviyelerinin yüksek olması •Hareketsiz Yaşam •Hipertansiyon •Hava kirliliği •Sigara kullanımı •İnsülin direnci •Sağlıksız beslenme alışkanlıkları •Bel çevresinin genişlemesi (abdominal obezite) •Sağlıksız beslenme alışkanlıkları •Genetik faktörler Belirtileri: •Baş dönmesi veya dengesizlik •Bilinen bir nedeni olmayan ani, ciddi bir baş ağrısı •Konuşma veya anlamada zorlanma •Ani olarak bir ya da iki gözde görme problemleri •Yüzde veya kol ve bacaklarda, tek taraflı görülen ani güçsüzlük veya uyuşukluk İnmenin semptomları kalıcı beyin hasarına neden olup felç, görme ya da konuşma problemleri gibi uzun vadeli sakatlıklara veya ölüme neden olabilir. Bir inme ya da felç durumunda mümkün olduğunca erken tedavi almak çok önemlidir. Belirtiler görüldükten sonra en kısa sürede fizik muayene ve tanı yöntemleri ile tıkanmış arterin tespit edilmesi gerekir. Hastaya uygun medikal ve cerrahi tedavi yapılması durumunda tam iyileşme olasılığı yüksektir.