Uyku Laboratuvarı Birimi’nde konusunda eğitimli ve donanımlı 3 Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uz. Dr. Ayşe Sarı, Uz. Dr. Mesut Arslan, Uzm. Dr. Aylin Moray ile 8 uyku laboratuvar teknisyeni ile son teknolojilerle hizmet veriliyor. 2017 yılında toplam 1763 ve 2018 yılının ilk 6 ayında 763 hastaya sağlık hizmetinin verildiği Uyku Laboratuvarı Birimi ile ilgili Çorum Valiliği tarafından yapılan açıklamada şu bilgilere yer verildi: “Uyku bozuklukları çok sık karşılaşılan her yaşta sosyal düzeyden insanı etkileyebilecek rahatsızlıklardır. Merkezimizde uyku apne hastalığı başta olmak üzere uyku bozuklukları konusunda tanılar konulup ardından tedaviler planlanmaktadır. Horlama, uykuda solunum durması, sabah baş ağrısı, gün içersinde yorgun olma, dikkat ve konsantrasyon güçlüğü, istirahat halinde uyuklama gibi şikayetlerle başvuran hastalar testler sonucunda tedavi ile bu şikayetleri düzelmektedir. “UYKU APNESİ NEDİR?” Horlamayı çoğu zaman bir şikayet olarak görmeyiz; gün içi yorgunluklarımıza, işimizin yoğunluğuna bağlar ve bu durumu doktora gitme nedeni olarak düşünmeyiz. Her gece düzenli horluyorsanız ve özellikle horlama arasında nefesinizin durduğu söyleniyorsa, gün içinde kendinizi uykulu ve yorgun hissediyorsanız, sizde’’uyku apnesi’’ olabilir. Horlama esnasında 10 saniye ve üzerindeki nefes durmasına ’’uyku apnesi’’ denir. Uyku apne sendromu; toplumda astım ve şeker hastalığı kadar sık görülen bir hastalık olmasına rağmen, tanısı konulmadığı için gizli kalmıştır. Hayati sağlık sorunlarına neden olabilen uyku apne sendromunun belirtilerini hastanın kendisinin fark etmesi çok zordur. Hasta, uykudaki anormal durumlarından, eşi veya yakınlarının uyarmasıyla haberdar olur. “UYKU APNE SENDROMU KİMLERDE GÖRÜLÜR?” Kilo fazlalığı; Boynun kısa ve kalın olması, boğazda hava yolunun daralmasına neden olur. Kilo fazlalığı nedeniyle boynun ve boğaz çevresindeki yağ dokusunun artması uyku apnesini şiddetlendiren önemli bir etkendir. Boyun çevresinin (çapının) erkeklerde 43 cm’den, kadınlarda 38 cm’den fazla olması, uyku apne sendromuna zemin hazırlar. Ancak uyku apne sendromu zayıf kişilerde de görülebilir Büyümüş bademcikler ve geniz eti varlığı; Bademciklerin normalden büyük olması ve geniz eti bulunması daha çok çocuklarda görülen uyku apnesinin nedenidir: ancak bazen erişkinlerde de görülebilir. Erkek cinsiyet; Uyku apnesi erkeklerde kadınlardan iki kat sık görülür. Ancak kilo fazlası olan kadınlarda da sık görülmektedir. Alkol; Sakinleştirici ve uyku ilaçlarının kullanımı. Bu maddeler boğaz kaslarının uyky sırasında gevşemesine neden olurlar. “UYKU APNESİ BELİRTİLERTİ NELERDİR?” 10 saatten fazla uymuş olmasına rağmen uykusunu almamış yorgun bir şekilde uyanmak. Gündüz aşırı uyku hali, sabahları baş ağrısı, cinsel isteksizlik, iktidarsızlık, gece sık idrar kalkma, hızlı kilo alma ve aldığı kiloları diyet programları uygulamasına rağmen verememe, TV izlerken, araç kullanırken, aşırı uyku hali, aşırı sinirlilik hali, depresyon.” “UYKU APNE SENDROMU TEDAVİ EDİLMEZSE NELER OLUR?” Ne yazık ki uyku apne sendromu tedavi edilmediği takdirde hemen hemen bütün organlar ve sistemlerde soruna neden olur. Tedavi edilmeyen uyku apnesi sonuçları sağlığı tehdit eder. Tedavi edilmeyen uyku apnesinin en iyi bilinen bazı önemli sonuçları yüksek tansiyon, kalp krizi, felç, iktidarsızlık, diyabet, uykuda ani ölümlerdir. “UYKU APNE SENDROMU NASIL TEŞHİS EDİLİR?” Bu belirtileri taşıyan hastanın uyku laboratuarı bulunan bir hastaneye müracaat etmesi gerekir. Gereken testler ve tetkikler yapıldıktan sonra hastaya randevu verilmek suretiyle uyku laboratuarında (PSG için) bir gece yatması sağlanır. Elde edilen verilerin incelenmesi sonucunda hekim gerekli görürse hastayı ikinci gece (titrasyon için) yatırır. İkinci gece yatan hastanın bulgularını inceleyen hekim tarafından uyku apne sendromu tedavisinde kullanılan cihazlar hastaya reçete edilir. UYKU APNE TEDAVİSİ Uyku apnesi tedavisinde yapılması gerekenler arasında obezite söz konusu ise bu durumun aşılmasıdır. Eğer üst solunum yollarında belirgin anatomik darlıklar var ise hastanın Kulak Burun Boğaz uzmanı tarafından cerrahi girişim yönünden değerlendirilmesi gerekir. Uyku apnesinin özgün tedavisi, hava yolunu devamlı açık tutacak şekilde basınçlı hava veren cihazların kullanımıyla sağlanmaktadır. PAP (pozitif havayolu basıncı) cihazları üst hava yollarının uyku sırasında açık kalmasını sağlayarak uyku apnesini önlemektedir. Gece boyunca yüze sıkıca oturan silikon bir maskeyle basınçlı hava veren bu cihazlar, başlangıçta hasta için rahatsız edici görünebilmektedir. Buna rağmen, sabah dinlenmiş ve uykusunu almış olarak uyanan hastalar cihazı kolaylıkla kabul etmektedir. Hastaya hangi cihazın uygun olduğunu tespit etmek ve apnelerin yok olduğu veya minimum sayıya indiğini görmek için ikinci bir gecenin uyku laboratuvarında geçirilmesi gerekmektedir. Cihazla uyku apnesi tedavisinin ardından uyku apnesi sorunundan kurtulan kişilerin yaşam kaliteleri yeniden yükselmektedir. Hafif derece vakalarda ağız içi aparey ile alt çene öne alınarak dilin geriye düşüp üst solunum yolunu tıkaması önlenebilir.” (Haber Merkezi)