4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na göre, taşıt araçları için verginin matrahı, bunların ilk iktisabında hesaplanacak ÖTV hariç katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül ediyor.
ÖTV mükelleflerince Kanun’a ekli listedeki araçların ilk iktisap kapsamındaki teslimlerinde hesaplanacak ÖTV matrahı, teslim işleminin karşılığını teşkil eden bedel olup, bu bedelden, mükellefin düzenlediği faturada ayrıca gösterdiği ticari teamüllere uygun iskonto düşülüyor. Ancak, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12. maddesi uyarınca, taşıt araçlarından alınacak vergi, mükellefin bu malı alış bedeli ile her halükârda bu malların imalatçısının satış bedeli veya ithalatta hesaplanan KDV matrahı üzerinden malın tabi olduğu orana göre hesaplanan vergi tutarından az olamıyor.
Buna göre, söz konusu mallar için, mükellefin bu malı satış bedeli ve alış bedeli ile mal ithal edilmiş ise ithalatta hesaplanan KDV matrahı, yurt içinde imal edilmiş ise imalatçının satış bedeli üzerinden hesaplanacak vergi tutarlarından en fazla olan tutar ÖTV olarak beyan edilip ödenmek zorunda.
Mükellefin malı alıcıya teslim ettiği tarihe kadar, bu malı mükellefe teslim eden tarafından iskonto yapılmış olması halinde, alış bedelinin yüzde 10'unu geçmemek üzere yapılan iskonto tutarı indirilmek suretiyle mükellefin alış bedeli hesaplanabilecek. Ancak bu indirimler sonrası kalan tutar da malın imalatçısının satış bedelinden veya ithalatta hesaplanan KDV matrahından düşük olamayacak.
Örnek 1:
Distribütör (A) firmasının ithal ettiği silindir hacmi 1.600 cm3'ün altında olan bir otomobil için ithalattaki KDV matrahı 42.000 TL olup, bu mal (A) tarafından, otomobil bayi olan (B) firmasına KDV hariç 45.000 TL'ye teslim edilmiştir.
a) (A), bu otomobille ilgili olarak (B)'ye %15 iskonto (indirim) yapmıştır. Daha sonra (B), bu otomobili müşterisi (C)'ye ilk iktisap kapsamında, ÖTV ve KDV hariç 40.000 TL'ye satmıştır. Bu durumda (B), (C) adına düzenleyeceği satış faturasında ÖTV'yi aşağıdaki gibi hesaplayacaktır.
Otomobilin vergisiz satış bedeli : 40.000 TL
Alış bedeli : 45.000 TL
İskonto tutarı (45.000 x 0,15 =) : 6.750 TL
Alış bedelinden indirilebilecek iskonto tutarı (45.000 x 0,10 =) : 4.500 TL
Alış bedelinden %10 iskonto tutarı düşülmüş tutar (45.000 - 4.500 =) : 40.500 TL
İthalattaki KDV matrahı : 42.000 TL
ÖTV matrahı : 42.000 TL
Hesaplanan ÖTV (42.000 x 0,40 =) : 16.800 TL
Örnek 2:
Yukarıdaki örnekte (A)'nın söz konusu malın ilk iktisap kapsamında satılıncaya kadar mükellef (B)'ye yaptığı iskonto (indirim) tutarının %5 olması halinde ise (B), (C) adına düzenleyeceği satış faturasında ÖTV'yi aşağıdaki gibi hesaplayacaktır.
Otomobilin vergisiz satış bedeli : 40.000 TL
Alış bedeli : 45.000 TL
İskonto tutarı (45.000 x 0,05 =) : 2.250 TL
Alış bedelinden iskonto tutarı düşülmüş tutar (45.000 - 2.250 =) : 42.750 TL
İthalattaki KDV matrahı : 42.000 TL
ÖTV matrahı : 42.750 TL
Hesaplanan ÖTV (42.750 x 0,40 =) : 17.100 TL