Bizleri, ülkemizde sosyal ve ticari yaşam ve işlerimizde
belgeleyen bir kimliktir nüfus cüzdanı. Çoğu zaman kullanımı ile ve muhafazası
ile ilgili hususlara dikkat etmeyiz. Nüfus cüzdanımızı kaybetmemiz veya
çaldırmamız hali, başımıza ciddi sorunlar açabilir, kendimizi savunmak zorunda
kalabilir ve sıkıntılı bir süreç yaşayabiliriz.
Bu yaşacağımız sorunları ortadan kaldırmak için yasalarımızın bizlere öngördüğü bazı işlemler vardır. Bu işlemleri yerine getirmemiz gerekir, aksi halde sıkıntılı durumlar yaşabilir, ciddi mali yükümlülükler ile karşı karşıya kalabiliriz.
Nüfus cüzdanımızı eline geçiren kişiler adımıza vergi kaydı açtırabilir, şirket ortağı yapabilir, gerçekleştirmiş olduğu bu işletme üzerinden sahte belge düzenleyebilir, vergileri yatırmayabilir, sigorta dosyası açtırıp çalışmayan işçileri sigortalı göstererek ciddi prim yükleri ortaya çıkarabilir ki bu yazdıklarımın bazen milyon liralar olarak karşımıza gelir ayrıca, hapis cezaları ile bile maruz kalabiliriz.
Daha önceki uygulamalarda nüfus cüzdanımızı kaybettiğimizde veya çaldırdığımızda, emniyete müracaat ederek alacağımız bir yazıyı vergi dairesine vermek suretiyle başkaları tarafından adımıza işlem yapılmasından kurtuluyor idik. Yani, 06.07.2007 tarih ve 2007/1 Seri No.lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesinde gerçek kişilerin, nüfus cüzdanlarının kaybolduğunu veya çalındığını belirterek kaybolan veya çalınan nüfus cüzdanları ile mükellefiyet tesis edilmesinin engellenmesi yönünde müracaatları üzerine vergi dairelerince yapılacak işlemler açıklanmıştı. Ancak, MERNİS Kimlik Paylaşım Sisteminden kayıp ve çalıntı sorgulaması imkanı getirildiği için 2007/1 Seri No.lu Vergi Kimlik Numarası İç Genelgesi uygulamadan kaldırılmıştır.
Artık Vergi Daireleri ve diğer kurumlar ne yapacak;
Kaybolan veya çalınan nüfus cüzdanları ile mükellefiyet tesis edilmesinin engellenebilmesi için kayıp ve çalıntı bir nüfus cüzdanı ile, mükellefiyet tesisi yaptırmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti tabiyetindeki gerçek kişilerin, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını vergi kimlik numarası olarak bildiren, mevcut ve yeni kurulacak sermaye şirketlerinin ortakları, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdürlerinin ibraz ettikleri nüfus cüzdanının, mükellefiyet tesisi yapılmadan ve/veya dosya numarası verilmeden önce, MERNİS/Kimlik Paylaşım Sisteminden kayıp veya çalıntı olup olmadığı ilgili kurumlar tarafından sorgulanacaktır.
Yapılan sorgulama sonucunda;
-İbraz edilen nüfus cüzdanının kayıp/çalıntı olmadığının tespit edilmesi halinde mükellefiyet tesisi yapılması ve/veya dosya numarası verilmesi için gerekli işlemler yapılacaktır.
-İbraz edilen nüfus cüzdanının kayıp/çalıntı olduğunun tespit edilmesi halinde nüfus cüzdanındaki kişi adına mükellefiyet tesisi yapılmayacak ve/veya dosya numarası verilmeyecektir. İbraz edilen nüfus cüzdanı iade edilmeyip durumu anlatan bir yazı ekinde ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilecektir. Ayrıca ibraz edilen belgelerin ve nüfus cüzdanının fotokopisi durumu anlatan bir yazı ile emniyet müdürlüklerine de bildirilecektir.
Bu olanaklardan yararlanabilmemiz için ise bize düşen tek iş, nüfus cüzdanımızı kayıp ettiğimizde yada çaldırdığımızda, hiç vakit kaybetmeden kayıtlı olduğumuz nüfus idaresine giderek bu durumu bildirmemiz ve yeni bir nüfus cüzdanı almamızdır. Yeni nüfus cüzdanımız tarafımıza verildiği an, MERNİS sisteminden eski nüfus cüzdanımız seri numarası itibariyle görünmeyecektir.
