Öncelikle neler
kira gelirleri kapsamına giriyor bir bakalım: Arazi, bina, haklar, motorlu
taşıtlar ve Gelir Vergisi Kanununa göre sayılan mal ve hakların kiraya
verilmesinden elde edilen gelirler kira geliri olarak açıklanmıştır.
2012 yılı içinde
kira gelirleri elde edenlerin, beyannamelerini elden verenler için 25 Mart
2013 Pazartesi günü mesai saati bitimine
kadar, İnternet üzerinden beyanname verenler ise gece saat 24:00’dan önce bağlı
oldukları vergi dairesine vermelidirler.
Ortaya çıkan
vergilerini ise, ilk taksitini Mart ayı içinde, ikinci taksitini ise Temmuz ayı
içerisinde Türkiye’nin herhangi bir vergi dairesine veya banka şubelerine
ödeyebileceklerdir.
Dikkat edilmesi
gereken hususlardan bir tanesi de şudur, eğer 2012 yılı içinde 2013 ve sonrası
yıllara ilişkin kira bedellerini peşin olarak tahsil etmiş isek, 2012 yılı
sonrası yıllara isabet eden kira tutarları ait olduğu yılı takip eden yılın
mart ayında beyan edilecektir. Başka bir ifade ile peşin alınan sonraki yıl
kira tutarları 2012 yılında beyan edilmeyecektir. Diğer taraftan 2012 yılında,
2012 ve öncesi yıllara ait kira tutarları tahsil edilmiş ise bu durumda Mart
2013 tarihinde alınan tüm kira tutarları beyan edilecektir.
Kira bedellerinin
nasıl tahsil edileceği konusu geçtiğimiz yıllarda yasal bir düzenleme ile
zorunluluk haline getirilmişti, bu düzenlemeye göre, iş yeri kiraları kaç lira
olursa olsun işyeri sahibi adına banka yada posta aracılığı ile ödenmesi, konut
kiralarında ise her bir konut için kira bedelinin 500 TL’yi aşması halinde
konut sahibi adına bankaya yatırılması zorunluluğu getirilmiştir. Kiraların
banka yada posta aracılığı ile ödenmemesi halinde, 01.11.2008 tarihinden
itibaren her bir işlem için
Konut kiralarında,
cezaya muhatap kiraya verenler konut sahipleri olacaktır. Aylık iş yeri
kiralarının tutarına bakılmaksızın banka veya Posta idaresi aracılığıyla
ödenmemesi halinde ise her bir işlem için özel usulsüzlük cezasının muhatabı
kiraya verenler ile kiracılar birlikte sorumlu olacaklardır. Bahsedilen ceza
tutarları asgari 350 TL’den başlayıp 1.500 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Bu
yüzden bahsedilen konuya hassasiyet gösterilmesi yarar sağlayacaktır.
İşyeri sahiplerini
ilgilendiren ve kendilerine vergi avantajı sağlayan bir diğer husus ise, kiracı
tarafından ödenen kira bedelinin bürüt tutarı üzerinde ödenen, stopaj şeklinde
ifade edilen vergidir. Kiracı tarafından bağlı olduğu vergi dairsine işyeri
sahibi adına sorumlu sıfatı ile ödenen
vergiyi işyeri sahibi kendine ait
kira beyanında ortaya çıkan vergisinden mahsup etme imkanı olduğundan yıl
sonunda kiracı tarafından ödenen bu vergilere ilişkin ödeme makbuzlarının temin
edilmesinde fayda vardır.
En çok yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız kira gelirlerini nasıl beyan edeceklerini sıkça sormaktadırlar, bu konuya da birkaç cümle ile açıklık getirecek olur isek, Oturum ve çalışma izni alarak 6 aydan fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, tutarı ne olursa olsun eğer kira gelirleri işyerinden ibaret ise ve kiracı tarafından vergi kesintisi (stopaj) yapılıyor ise bu işyeri kira gelirlerini beyan etmeyeceklerdir. Ancak kira gelirleri konut ise ve yıllık kira geliri 3.000 TL’nin üzerinde olması halinde beyanname vererek vergilerini ödeyeceklerdir.