“Hattuşa’nın ekmeğini yediniz. Suyunu içtiniz.”
Hattuşa’da çıkan tabletlerde yer alıyor.
Sofralarımızın vazgeçilmezi her dönem için ekmek ve su olmuştur.
Ekmek parası için çalıştık. Ekmeğimizi taştan çıkardık. Doğduğumuz topraklardan ayrılıp karnımızı doyurabileceğimiz gurbet illerine gittik. Mevsimlik işçilik yaptık. Su gibi aziz olduk. Gittiği yerlerden gelemeyenler oldu. Geri döndüğünde sevdiklerini bulamayanlar vardı.
Ekmek ve su… Kuraklık nedeniyle insanlar yollara düştü. İnsanlar kaç kez onları elde edebilmek için savaştı?
Yıllardır sürdürülen bir tartışma var: Tarım alanlarının daralması, tamamen teknolojiye dayalı buğday üretimin azalması sorunların gündemdeki yerini korudu. Yaşanan kuraklık verimi düşürdü. Üretici sayısı azaldı. Yurtdışından daha ucuza buğday satın alındı.
Geçen yıl buğday üretimi azalmıştı. Birçok üretici topraktan ürün alamadı. Buğday üreticileri biran önce borçlarını ödeyebilme uğruna elde ettiği buğdayları satabilmek için zamanla yarıştı. Hasat döneminden kısa bir süre sonra buğday fiyatları yüzde yüz arttı. Üretim yetersizdi. Çözüm olarak yurtdışından buğday satın alındı.
Dünya piyasasında fiyatlar el yakıyordu. Çiftçiyi tembel, cahil olarak görenler bu kez yanılmıştı. Bizim üreticilerimiz buğdayı başka ülkelerden daha ucuza üretmişti. Yeterli teknik ve maddi destek verilmiş olsaydı daha güzel olurdu.
Komşu ülkelerin savaşa girmesi yeni sorunları gündeme getirdi. Buğday, ayçiçeği yağı, şeker zam şampiyonu olabilmek için yarışıyordu. Aranan suçluyu herkes başka yerde buldu.
Korona salgınıyla birlikte yeni bir tartışma başladı. Ekonomik alanda güçlü olan ülkeler temel gıda ürünlerini yurt dışına satmakta gönülsüz davranıyordu. Savaş, beklenmedik salgınlar nedeniyle buğday gibi birçok gıda ürünlerini satmak yerine gelecek yıllar için depolarda bekletmek onlar için daha mantıklı oldu.
Yurtdışına en fazla buğday satan ülkelerden biri olan Hindistan, yeni kararlar aldı. Buğday satışlarını zorlaştırdı. Başka ülkeler de benze kararlar alacak.
Konya ovası, yıllardır ülkemizin tahıl ambarıydı. Yer altı sularının azalması nedeniyle büyük çaplı obruklar oluşmaya başladı. Tarım alanları artık yer altı sularıyla sulanamayacak. Kuraklık nedeniyle insanlar içme suyu bulmakta zorlanacak.
Fotografları gördük. Afrika ülkelerinde açlık, susuzluk nedeniyle yıllardır insanlar ölüyor. Benzer olaylar başka yerlerde olacak. Güçlü ülkeler, temel gıda ürünlerini yurtdışına satmayacak. Diğerleri yurttaşlarına yetecek kadar bu ürünleri üretemeyecek.
Ülke yöneticileri savaş çıkarabilmek için yeni bir neden buldu. Yeni savaşlar yakında kapımızı çalacak.
