İnsan hayatının ilk 28 günlük sürecine yenidoğan dönemi denildiğini ifade eden Uzunosmanoğlu, “Zamanında doğan yenidoğan bebeklerin %60’ında, erken doğan bebeklerin ise %80’inde yenidoğan sarılığı görülür. Yenidoğan bebeklerde görülen sarılıkların çoğu fizyolojik sarılıktır; yani belli bir tehlike sınırını aşmaz ve bir iki haftada kendiliğinden geçer” dedi.
Sarılığın bilirubin adı verilen, cilde sarı rengi veren bir maddenin kandaki seviyesinin yükselmesi ve deride birikmesi sonucu oluştuğunu kaydeden Uzunosmanoğlu, “Yenidoğan bebeklerin kırmızı küre hücreleri (alyuvarlar) daha fazla olduğu için onların yıkımı (parçalanması) neticesinde bilirubin maddesi ortaya çıkar. Doğumdan önce bebeğin bilirubinini annenin karaciğeri temizler; doğumdan sonra ise bebeğin karaciğerinin bilirubini temizleyebilecek kapasiteye erişmesi birkaç gün alır; bu arada karaciğer tarafindan yeterince atılamayan bilirubin artarak sarılığa neden olur.
Yenidoğan bebeklerde sarılığın erken tespiti ve takibi oldukça önemlidir çünkü sarılık çoğunlukla kendiliğinden geçse de, bazı durumlarda bilirubin yüksek seviyelere ulaşıp beyin hasarına neden olabilir. Bu yüzden sarılığı olan yenidoğanların özellikle ilk bir hafta-on gün içindeki doktor takipleri son derece önemlidir. On günden sonra kan beyin bariyeri kapanarak bilirubinin kandan beyne geçmesinin engellendiği kabul edilir” şeklinde açıklamada bulundu.
Uzm. Dr. Engin Uzunosmanoğlu, fizyolojik sarılığın genellikle hayatın ikinci günü başladığını, üç ve dördüncü günlerde en yüksek seviyesine ulaşıp, daha sonra giderek azaldığını belirterek, şöyle devam etti:
“Yenidoğanda sarılık oluşturabilecek başka nedenler de vardır. Bunlardan en sık görülen ikisi kan grubu uyuşmazlığına (ABO veya Rh uyuşmazlığı) bağlı oluşan sarılıktır. Bu durumlarda alyuvarlar cok hızlı bir biçimde parçalanır ve fazla miktarda bilirubin açığa çıkar.
Diğerleri; bebeğin yeterince anne sütü ya da biberonla besleniyorsa formüla (mama) alamaması, diyabetli annelerin bebekleri, bazı zor doğumlarda bebeğin kafa derisi altında kan toplanması durumu, idrar yolu enfeksiyonu, anne sütü sarılığı, doğuştan gelen bazı enzim hastalıkları.
Bu durumları tespit etmek için ekstra testler yapılması gerekir.
Sarılık önce yüzde başlar, kandaki bilirubin seviyesi arttıkça sırayla göğse, karna, kol ve bacaklara doğru ilerler. Göz akı da sararır.
Ciltteki sarı renk en iyi gün ışığında ya da florasan lamba altında görülür. Parmakla hafifçe burun ya da karın cildine bastırılıp kaldırıldığında sarı renk daha bariz bir şekilde tespit edilebilir.”

“HANGİ BEBEKLER SARILIK AÇISINDAN DAHA DİKKATLİ TAKİP EDİLMELİDİR?”
Çorum Özel Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Engin Uzunosmanoğlu, erken doğmuş bebekler, doğum esnasında kafa derisi altında kanama meydana gelmiş olanlar, ilk 24 saatte sarılığı tespit edilenler, emme sorunu olup buna bağlı olarak iyi beslenemeyen bebekler, sarılığı iki haftadan uzun süren bebekler, büyük kardeşlerinin bebeklik dönemlerinde ışık tedavisi gerektirecek kadar sarılık tespit edilmiş olanların sarılık açısından daha dikkatli takip edilmeleri gerektiğini bildirdi.
(Haber Merkezi)
Editör: TE Bilisim