MESNEVİ 8. CİLDİNDEN MEVLANA
HAZRETLERNDEN İBRETLİ HİKAYELER

Mevlana hazretleri, yazılarımızın ilk başlangıcında ifade ettiğimiz gibi, insanlara bazı hakikatleri anlatmak için Mesnevi’sinde bazı olaylar ve hikayeler olmuş veya olası olanları anlatır. Bundan alınacak ibret şudur demez. Herkesin akıl, idrak ve anlayışına bırakır neticeyi. Herkes kendine uygun bir ibret çıkarır bu olay ve hikayelerden. Bu hikayeler beyit (kafiyeli 2 sıra satıra bir beyit denir) şeklinde şiirle ifade eder. Bu ifadelerin içindeki kelimeler bazen bir ayeti, bazen bir hadisi şerifi, bazen İslam ve dünya tarihinden yaşanmış bir olayı genellikle de tasavvuf büyüklerinin hayatlarınd ayaşanmış ve bizlere nakledilen hadisleri işaret eder. İma ettiği olaylar büyük bilgi sahiplerince açıklanır. Buna da Mesnevi tarzı olan beyitlerin-şarinleri açıklayıcılarının yorumları ile anlaşılır. Böylece insanların, hayvanların, varlıkların zararına olmuş olan hadislerin tekrar yaşanmaması, iyiliklerin anlatıldığı ile de güzelliklerin devamı istenir. Mevlana Hazretleri 20 ciltlik Mesnevi’sinde bazen bize ters gelebilen tarzda belki şehevi görünen ama neticesi gerçek olan olay ve hikayelerde anlatılır. Yani müstehcen bir işi orijinali gibi anlatır. Niyeti bozuk olanlar Hz. Mevlana’yı anlamamış olabilirler. Bazen de maneviyat deryasına dolar. Cezbe halinde beyitler irad eder. İyte onu kendisi ve kendisi gibi olanlar anlayabilir. Örneğin, Mevlana’nın üstadı Şemsi Tebrizi hazretleri bir ara kaybolur. Mevlana onu bulmak için Şam’a, oradan da Bağdat’a gider. Çarşıda gezerken birisinin eline dilki derisi alıp Dilku Dilku diye bağıran birisini görür. Yani satıcı adam tilki derisi olan var mı diye bağırır. Hz. Mevlana farisi lisanında onu Dil-kü kolla satıyorum. (gönü dostu arıyorum) anlamış ben gönül arıyorum nerede satılıyor. Sen gönül satarsan ben iyi alıcıyım diyor. Tilki derisi satan adam bundan ne anlasın. Bunu ancak Mevlana ve onun gibi gönül adamları anlar. İnsanın her anlamadığı inkar edilemez. İnsanın bilmediği yok demek değildir. İşte Mevlana hikayelerinden birisi.
SÜRECEK