Başlığı okuyunca “Bir de bu mu çıktı?” diye sorarsanız “Evet, haklısınız, ne yazık ki bu da çıktı” demek zorundayım. Teknolojideki gelişmeler yeni yeni kavramları ve sorunları da beraberinde getiriyor. Bu da onlardan biri.

SİBER ZORBALIK NEDİR?

Kısaca ve anlaşılır biçimde söylersek, bazı kötü niyetli ya da bilinçsiz kişilerin internet ortamında birbirlerine uyguladığı olumsuz, küçük düşürücü, hakaret içeren davranışları olarak tanımlayabiliriz. Pandemiyle uygulanmaya başlanan uzaktan eğitim, ödev için girilen siteler, arkadaşlarla kurulan sohbet odaları, biraz kafa dağıtmak için oynanan oyunlar derken çocuklar, zamanlarının büyük bir bölümünü bilgisayar ve telefon karşısında geçiriyor. İşte, siber zorbalık dediğimiz tehlike tam da burada karşımıza çıkıyor. Çocuğumuzun kişilik gelişimi için çok önemli olan bu gruplardan dışlanması, hakaret ya da alay edilmesi, utandırılması, yalanlanması, küçümsenmesi, bilgilerinin, mesajlarının ya da fotoğraflarının izinsiz kullanılması siber zorbalığın kapsamına giriyor.

Her yıl gittikçe büyüyen bu sorunun çözümü ve ailelere yol göstermek amacıyla MEB, EBA üzerinden Siber Güvenlik Portalı oluşturdu. Ancak bu sorunu yaşayan çocukların büyük bir kısmı, konuyu ailelerine bile anlatmıyor. O nedenle aileler de çocuklarının içinde bulundukları zor durumdan çoğu zaman habersiz.

PANDEMİ VE SİBER ZORBALIK

Pandemiyle birlikte evde kalış süresi, doğal olarak da bilgisayar başında geçirdiğimiz süre uzadı. Bizim için belki sorun yok ama çocuklarımız işte bu sürede siber zorbalıkla karşı karşıya geliyorlar ve bilgisayar yasaklanır korkusuyla bunu bize söyleyemiyorlar. Ayrıca çoğunun ergenlik döneminde olmaları nedeniyle zaten içine kapanık ve sorunlarını kendilerinin çözebileceğine inandıklarını düşünürsek sorun daha da içinden çıkılmaz oluyor.

SİBER ZORBALIK ORANLARI

Bitdefender Türkiye Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu’nun verdiği bilgiye göre sosyal medya kullanan gençlerin yüzde 36,5’i siber zorbalığa uğrarken, bunlardan her 10 gençten sadece 1’inin ailesinin bu durumdan haberi oluyor. 10’da 9’u ise sorunu ya içine gömüyor, ya da kendi çabalarıyla halletmeye çalışıyor.

BELİRTİLERİ:

-Telefon ve bilgisayarı eskiye göre daha az veya daha fazla kullanmaya başlaması;

-Sosyal medya hesaplarını kapatıp yeni hesap açması;

-Bir mesaj veya e-posta geldiğinde aşırı üzülmesi ya da sinirlenmesi;

-Derslere karşı ilgisinin kaybolması ve başarının düşmesi;

-Eski arkadaşlarını bırakıp yenilerini edinmesi;

-Gergin, aşırı sinirli, öfkeli ve endişeli olması;

-Uyku düzeninin bozulması;

-Kendi kabuğuna çekilmesi;

-Bilgisayar ekranını görmenize izin vermemesi gibi durumlarda siber zorbalıktan şüphe edebilirsiniz.

PEKİ, NE YAPMALI?

-Bu dönemde çatışmaya açıklar. O nedenle seçimine saygı duyulmalı.

-Yaşadıkları sorunları paylaşabilmesi için sizden korkmamalı.

-İlişkisini paylaşmak istemiyorsa anlayışla karşılayıp baskı kurmamalı.

-Ona güvendiğinizi hissetmeli, kuşkucu bir tutum izlemekten kaçınmalı.

-Cinsel konularla ilgili bilgi ve eğitimi doğru kaynaklardan almalı.

-Duyguları küçümsenmemeli, değerli olduğu hissettirilmeli.

-Gerekiyorsa psikolojik destek almaktan çekinmemeli.

DÜŞÜNEN SÖZLER:

•Yaşlanarak değil, yaşayarak tecrübe kazanılır; zaman insanları değil, armutları olgunlaştırır. PEYAMİ SAFA

•Çocuğunuzu başarılı bir yetişkin yapacak olan, onun için yaptıklarınız değil, kendisi için ne yapacağını öğretmiş olmanızdır. ANN LANDERS

•Çocuğunuzu terbiye etmeye çalışmayın, zira zaten size benzeyecektir; kendinizi terbiye edin yeter. İBN-İ HALDUN

•Verdiği öğüdü bizzat tutan, onu başkalarına dinletebilir. FERİDÜDDİN ATTAR

•Hayat üç buçukla dört arasındadır... Ya üç buçuk atarsın, ya da dört dörtlük yaşarsın. NEYZEN TEVFİK