İŞ DEĞERLENDİRMEDE ZORLUKLAR
İşletmelerdeki yapılmakta olan işlerin dışında bu işleri icra edenlerin iş yükümlülüklerini ve değerlerini tartmak sınıflandırmak ve buna bir karşılık atfetmek çoğu zaman zorlukla yapılabilen işler sınıfındandır.
İşleri, değerlendirmedeki temel sorunlardan biri öznele karşın nesnel olma niteliğidir.
Örneğin iş değerlendirmede yönetim bir puan sistemi uygulamaktaysa, her iş karşılığına hangi puan verilmesi gerektiği konusunda sorun çıkacaktır.
• İşler sınıflandırılacak mı?
• Hangi aşamada sınıflandırma yapılacak?
• Eğer kaç sınıf veya aşama tespit edilirse rasyonel kabul edilecek?
• Utku’nun maaşı 2. mi yoksa 3. Dereceden mi hesaplanacak?
• Diğer süreç ile bu proses arasında derece ve puanlarda nasıl eşitlik sağlanabilir…
Gibi sorular ve bunların yanıtları kısmen, hatta çoğu zaman kişisel yargılar gerektirmektedir.
Bu aşamada yöneticilerin çoğu iş değerlendirmesinin “nesnel “olduğunu varsaymasına rağmen tercihler ve değerlendirmeler öznel olduğu için yöntemin: ”ÖZNEL DEĞERLERLE İŞLEYEN NESNEL BİR UYGULAMA” şekli olduğunu rahatlıkla söylemek mümkündür.
Burada ki nesnellikle ilgili sorun:- iş değerlendirme sürecinin karmaşık yapısı nedeniyle hem anlaşılmasının zorluğundan hem de şüphelere yol açabilmesinden- kaynaklanmaktadır.
Hangi biçimi ile ele alınırsa alınsın çalışanların iş değerlendirmesini anlamaları ve sonuçlarını hemen algılamalarını ve kabullerini beklemek her zaman yanıltıcı olacaktır.
Bazen, iletişim ve motivasyon yöntemleri uygulanarak süreçler hızlandırılmaya çalışılabilir. ( ancak bu durum , sorunun fazlası ile basite indirgenmesine sebep olur)
Bezende, karmaşıklık sorunlar daha basite indirgenerek kolay anlaşılabilir plan ve program uygulaması tercih edilebilir. (ancak böyle durumlarda daha büyük eşitsizliklerle karşılaşmak büyük olasıkla mümkündür ve sonuçta sorunlar azalmaz aksine artar)
Bu durumda, en rasyonel biçim her şeyden önce tüm çalışanların iş değerlemesinin temel felsefesini ve ana aşamalarını anlamaları sağlanmakla yerine getirilebilir, fakat yine bu aşamada çalışanların ayrıntılarla kafalarının karışmasına imkan tanınmamalıdır. Diğer yandan tüm personel ayrıntılara ulaşımın serbest olduğunu,diledikleri taktirde buna vakıf olmak için müracaat edebileceklerini bilmeli ve huzur içinde değişime adapte olmalıdır.
Bir diğer önemli hususta çalışanlar iş değerlemesinin kimler tarafından yönetildiğini bilmek isteyeceklerdir.
“-ALDIKLARI TALİMATLA- DEĞİŞEN VE GÜNLÜK KARARLAR VEREN YÖNETİMLER ÇALIŞANIN GÜVENİNİ SARSTIĞI GİBİ BEKLENEN FAYDAYI DA AZALTACAKTIR”
Sonuç olarak işletmede bir iş değerlenmesi ve sonucunda çalışanların maddi manevi kazançlarında bir değişim söz konusu ise çalışanlar yapılan her şeyi ve değişimi bilmeyebilir ancak çıkarlarının korunduğuna tamamen emin olmalıdır bu güven tesis edildiği sürece her türlü yapılanma rahatlıkla icra edilecektir.