İlkokul 3. sınıfa giden çocuğumuzun “enerji verimliliğini arttırma ve dünyamızı koruma kılavuzu”nda verilen mükemmel ipuçları çok hoşuma gitti. Bilmediğim bazı şeyleri de öğrenmiş oldum. Okurlarıma faydalı olacağını umarak sunuyorum;
1. Dişlerinizi fırçalarken, yüzünüzü yıkarken, banyo yaparken suyu sürekli açık bırakmayın.
2. Lavabodaki sıvı sabunları gereksiz kullanmayın. Kağıt peçeteleri gereksiz kullanmayın ve en ufak hale getirene kadar küçültüp öyle atın.
3. Evinizde, okulunuzda ya da bulunduğunuz yerde ışıkları gereksiz yere açmayın.
4. Elektrik tasarrufu için tasarruflu lambalar kullanın.
5. Kalorifer peteklerinin önünü perde, çanta, koltuk vb. gibi nesnelerle kapatmayın. Kaloriferinizde termostatik vana kullanın.
6. Eşyalarınızı iyice kullanmadan değiştirmeyin.
7. Bir kumbaranız olsun, harçlıklarınızı orada biriktirin ve istediğiniz ürünü gerektiği zaman alma fırsatını yakalayın.
8. Evinizde oluşan çöpleri çöpe atmadan önce mutlaka ayrıştırın. Kağıtları ayrı yere, plastikleri ayrı bir yere, camları ayrı bir yere, metalleri ayrı yere koyup geri dönüşüm kutularına atın.
9. Evinizde kullandığınız sıvı yağları lavaboya dökmeyin, onları bir şişede biriktirerek ilgili kurumlara haber verin.
10. Evinizde kullandığınız atık pilleri çöpe atmayın, atık pil kutusuna atmak için biriktirin.
11. Eskiyen elektronik araçlarınızı, mobilyalarınızı atmak yerine onlara ihtiyacı olanlara verin. Hem siz mutlu olun hem de yeni sahipleri.
12. Evinizdeki elektronik eşyaları alırken mutlaka A++ gibi düşük enerji tüketen eşyaları tercih edin.
13. Arabalarınızı kullanırken düşük emisyonlu olanları (hibrid veya elektrikli) tercih edin.
14. Yakın yerlere yürüyerek ya da bisiklet kullanarak gidin.
15. Evinizin çatısına güneş enerjisi panelleri kullanın.
Bunları okuyunca çocukluğumu anımsadım. Benim üçüncü sınıfta oluşum cumhuriyetin 20. yılına denk geliyor. Öğretmenimiz 2. Dünya savaşının yaşattığı yokluğun bütün ülkeleri etkilediği gibi bizi de etkilediğinden, Cumhuriyet Bayramını gerektiği gibi kutlayamadığımızı anlatmıştı.
•Sokak lambalarının üzerine yukarıdan uçakların görmemesi için külah geçirilerek karartma yapılmıştı.
•Elektrik ve suyu olan ev parmakla gösterilecek kadar azdı. Sokakta sürekli akan çeşmeler vardı.
•Kaloriferin nasıl bir şey olduğunu bilmiyorduk. Okullarda Şakir Zümre markalı kömür, evlerde de odun sobaları vardı. Odunun külü bile ziyan edilmez çamaşır yıkamada kullanılırdı.
•Evimizde pilli oyuncak yoktu ki atılacak pilimiz olsun.
•Evlerden çöp çıkmazdı. Çorum’un çöpünün tamamını 6 at arabası taşıyabiliyordu.
•Evlerde inek ve eşek gibi hayvanlar, karpuz ve kavun kabuklarıyla diğer meyve atıklarını yerler. Bunların dışkıları da ya tezek olur, ya da bahçeye gübre olarak kullanılırdı.
•Özetlersek şimdiki bilinç oluşmuş bile olsa öğrenciye böyle önerilerde bulunmak anlamsız olurdu.
Geçen zaman içinde kazanımlar çok olmuş ama sadece çöpe giden atıkların kozmetik ve ilaç hammaddesi içerdiği bilinmektedir.
Ziyan olan malzemelerden gerekli kazanımlar sağlansa milyar lira kârlılık elde edilecektir.
En güzel günler sizin olsun.