Mayıs 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7020 sayılı Kanun'un 7. maddesi ile 6183 sayılı Kanuna “Vergiye uyumlu mükelleflerin borçlarının tecili” başlıklı 48/A maddesi eklendi.
İlgili Yasa maddesine göre, Devlete ait olup Maliye Bakanlığı'na bağlı tahsil dairelerince takip edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi, resim, harç ve cezalar ile bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammının vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, borçlu tarafından yazı ile istenmiş olmak ve aşağıdaki şartları taşımak koşuluyla vadesi bir yılı geçmemiş alacaklar, Maliye Bakanınca 36 ayı geçmemek üzere faiz ve teminat alınarak tecil olunabilecek.
1. Yararlanma Koşulları:
Madde hükmünden yararlanacak borçlunun;
1. Başvuru tarihi itibarıyla en az 3 yıl süreyle; ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri nedeniyle yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olması,
2. Başvuru tarihinden geriye doğru 3 yıla ait vergi beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş olması (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz),
3. Bu kapsama giren ve başvuru tarihi itibarıyla vadesi 1 yılı geçmemiş borcunun borç ödemede hüsnüniyet sahibi olmasına rağmen ödenememiş olması gerekiyor.
Borçlunun önceden tecil edilen veya özel kanunlara göre ödeme planına bağlanan borcunun bulunması anılan imkandan yararlanmasına engel teşkil etmeyecek.
Bu kapsamda tecil edilen alacaklara, tecil faizi oranında faiz tatbik edilecek. Halihazırda bu oran %1 olarak uygulanıyor.
2. Teminat Aranılması:
Amme borçlusunun alacaklı tahsil daireleri itibarıyla tecil edilen borçlarının toplamı beşyüz bin Türk lirasını (bu tutar dahil) aşmadığı takdirde teminat şartı aranmayacak.
Bu tutarın üzerindeki amme alacaklarının tecilinde ise gösterilmesi zorunlu teminat tutarı beşyüz bin Türk lirasını aşan kısmın %25’i olarak talep edilecek.
Öte yandan Bakanlar Kurulu ilgili Yasa maddesinde;
a) Teminatsız tecil tutarını; yarısına kadar indirmeye, yeniden kanuni tutarına getirmeye, zorunlu teminat oranını %50’ye kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, yeniden kanuni orana getirmeye,
b) Borçlunun çok zor durum halinin tespitinde kullanılmak üzere varlıklar, yükümlülükler ve nakit akımlarını esas alan mali göstergeler ile mali durumu tespite yarayan diğer ölçütlere dayalı kriterleri belirlemeye, belirlenen kriterler çerçevesinde çok zor durum halini derecelendirmeye ve bu dereceleri dikkate alarak tecil süresini 60 aya kadar uzatmaya, farklı faiz oranları belirlemeye,
c) Tecil edilecek gecikme zammını, Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinin (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplatmaya,
Madde hükmünü, alacaklı diğer amme idarelerini, alacak türlerini ve uyumlu borçlu kapsamına girebilecek borçlu kriterlerini belirleyerek uygulatmaya (Devlete ait olup Maliye Bakanlığına bağlı olanlar dışındaki tahsil dairelerince takip edilen alacaklar dahil) yetkili kılınmış durumda.
İlgili maddede Maliye Bakanı, tecil edilecek amme alacağını tür ve tutar olarak belirlemeye; tecilde taksit zamanlarını, ödemelerin başlayacağı ayı, tecil talep tarihini takip eden aydan başlamak üzere 12 ayı geçmeyecek şekilde belirlemeye; ödeme dönemlerini, azami altı ayda bir yapılacak şekilde düzenlemeye; tecilde diğer şartları belirlemeye yetkili kılındı.
3. Haciz Durumunda Uygulama:
Haciz yapılmışsa mahcuz mal (haczedilen mal), değeri tutarınca teminat yerine sayılacak.
Tecil edilen amme alacakları ile ilgili olarak daha önce tatbik edilen ve borcun tamamını karşılayacak değerde olan hacizler, yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminat iade edilecek. Ancak, mahcuz malların değeri tecil edilen borç tutarından az, zorunlu teminat tutarından fazla olması halinde, tatbik edilen hacizler, tecil şartlarına uygun olarak yapılan ödemeler neticesinde kalan tecilli borç tutarı mahcuz mal değerinin altına inmediği müddetçe kaldırılmayacak. Tecilli borca karşılık alınan teminat ise, tecil şartlarına uygun olarak yapılan ödemeler neticesinde kalan tecilli borç tutarının zorunlu teminat tutarının altına inmesi durumunda, yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak.
Tecil edilen amme alacağının ikimilyon Türk lirasını (bu tutar dahil) aşmaması, mahcuz malın 6183 sayılı Kanun'un 10. maddesinde sayılan mallardan olması ve Kanuna göre belirlenmiş değerinin %50’sinden aşağı olmamak üzere satış bedelinin %50’sinin tahsil dairesine ödenmesi şartıyla mahcuz malın satışına izin verilecek. Bu takdirde, kalan tecilli borç tutarı için zorunlu teminat tutarını karşılayacak mahcuz mal ve/veya teminat bulunması şartıyla satılan mal üzerindeki haciz kaldırılacak. Bu hüküm ikimilyon Türk lirasını aşan tecilli borçlarda, değeri ikimilyon Türk lirasına kadar olan mahcuz mallar için uygulanacak.
4. Tecil Koşullarına Uyulmaması:
Tecil şartlarına riayet edilmemesi nedeniyle muaccel olan amme alacağının tecili, talep edilmesi halinde en fazla iki defa geçerli sayılabilecek.
Tecil şartlarına riayet edilmemesi halinde, tecil talep tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe yeniden tecilden yararlanılamayacak.
