5084 Sayılı yasa
ile getirilen 2004 yılından başlayıp 2012 sonuna kadar yaklaşık 8 yıldır devam
eden işveren sigorta primi teşvik desteği 31.12.2012 tarihi itibariyle sona
erdi. Bir dönem gelir vergisi ve enerji desteği de sağlayan ve yaklaşık 153 TL
ile 215 TL işçi başına destek söz konusu olan bu uygulamanın bitmesi ile
işletmelere sessizce bir maliyet unsuru daha gelmiş oldu. Bizler değişik
platformlarda dile getirdik, yazdık rapor ettik, fakat siyasi irade bu
uygulamanın uzamasına yanaşmadı, hatta hiç gündeme getirmedi.
Bugüne kadar
uzatılmama hususunun nedeni ya, kayıt dışı istihdam ve rekabet koşulları
çerçevesinde istenen hedefe ulaşıldı, yada yeni bir istihdam teşvik düzenlemesi
düşünülmektedir.
Diğer yandan
asgari ücret Ocak ayından itibaren zamlandı, yeni asgari ücrete göre işveren
maliyetleri daha da yükseldi. Bugünkü asgari ücrete göre en alt tehlike
derecesindeki bir işçinin maliyeti 489 TL oldu, eğer istihdam teşviği devam
etseydi bu maliyet 336 TL olacaktı, yani işveren teşviğin kaldırılması ile 153
TL’lik ilave bir maliyet yüklenmiş oldu. İlave katlanılan maliyet organize
sanayi bölgesi için ise 211 TL’ye kadar çıkmaktadır. 100 işçi çalıştıran bir
işletme, organize sanayi bölgesinde ise 21.100 TL, organize sanayi bölgesi
dışında faaliyet gösteren bir işletme ise 15.300 TL.daha fazla sigorta primi
ödeyecektir.
Uzun zamandır,
genel ekonomik programlar nedeniyle sıkıntı içinde olan işletmelere, istihdam
teşvik düzenlemesinin sona ermesi ile sıkıntıları artacak, buna paralel olarak
belki işçi tasarruflarına başvurulacak ki bunun işsizlik oranında bir artış
demektir.
Hükümetin bir an
önce çıkması muhtemel sorunlar baş göstermeden önlem alması gerekiyor. Ya
istihdam teşvik uygulamasına devam edecek, yada prim oranlarını aşağıya çekecek
farklı bir yöntem bulmalıdır.
