Ekonominin dışa
açılmasıyla birlikte şahıs şirketleri sermaye yapılarını güçlendirmek, diğer
yerli ve yabancı şirketler ile rekabet edebilmek, kurumsallaşmak gibi amaçlarla sermaye
şirketlerine devredilmek veya dönüştürülmek suretiyle yeniden yapılanmaya
başlamışlardır.
Yasal
mevzuatlarımız ise şahıs işletmelerini şirketleşmeye yönlendirmek ve yapılarını
güçlendirmek için vergisel bazı avantajlar sağlamıştır. Bu kolaylık ve
avantajları birlikte değerlendiren birçok şahıs işletmesi son yıllarda limited
ya da anonim şeklinde şirketleşmelerini gerçekleştirmişlerdir.
Son zamanlarda
ilimizde şirketleşmenin yoğunluğu göze çarpmaktadır. Bu sebeple işletme
sahiplerinin kanunların öngördüğü kimi avantajlardan mahrum kalmamaları için
siz okurlarıma bu konuyu aktarma gereği duydum.
Katma Değer
Vergisi Kanununun 17/4-c maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 81. Maddesinde
belirtilen yasal dayanak gereği aşağıdaki şartları taşıyan şahıs işletmelerinin
sermaye şirketlerine devri halinde bu devirden kaynaklanacak vergilerden (katma
değer vergisi ve gelir vergisi)“MUAF” tutulmuştur.
Bir şahıs
işletmesinin vergilerden muaf olarak sermaye şirketine devrinin yapılabilmesi
için ;
Şahıs işletmesinin
kazancının bilanço esasına göre tespit edilmesi,
Şahıs işletmesinin
bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifi ile bir bütün halinde
devrolunması,
Şahıs işletmesinin
bilançosunun devralan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi,
Gerekmektedir. Bu
şartların oluşmaması veya ihlal edilmesi halinde vergi avantajlarından
yararlanılamayacağı açıktır.
Başka bir ifade
ile ister tek kişi ister ortaklık şeklinde oluşmuş işletmeler olsun;
bilançolarının aktif ve pasifi ile bir bütün olarak sermaye şirketine
devredilmesi ve sermaye şirketinden de öz sermayesi tutarında nama yazılı pay
alması halinde, devir nedeniyle Gelir Vergisi ve Katma değer Vergisi ortaya
çıkmamaktadır.
Aynı zamanda
kollektif ve adi komandit şirketlerin yukarıda belirtilen şartlar çerçevesinde
nevi değiştirerek sermaye şirketine dönüştürülmesi de katma değer vergisinden
istisnadır.
Şirketleşmek
isteyen işletmeler, Katma Değer vergisi kanununun 17/4-c maddesi, gelir vergisi
kanununun 81. Maddesindeki şartlar çerçevesinde şahıs şirketlerinin sermaye
şirketlerine devir ve dönüşümlerin vergilerden istisna tutmak suretiyle şahıs
şirketlerinin sermaye şirketlerine dönüştürmüş aynı zamanda vergisel olarak
kazanç sağlamış olacaktır.
