Maliyetlerin düşürülmesi aşamasında mal tedariki için her şeyden önce piyasanın çok iyi etüt ve analizi yapılmalıdır. Genellikle ihmal edilen ya da çok üzerinde durulmayan (alışkanlıkların devamının süre geldiği) bu eylemlerin çeşitli sebepleri vardır.
1. Alıcılar, tek bir satıcıdan mal ve malzeme almayı alışkanlık haline getirmişlerdir, alternatif satıcı arayışına girmeyi gerekli görmezler.
2. Piyasa ve verileri yetirince bilinmez ve başka olanaklar sunabileceği bilinci işletmede yerleşmemiştir.
3. İşletme yaşamında, piyasa araştırmasının maliyetli olacağı düşünülerek, yeterince zaman ve özellikle maliyet ayırmanın gerekli olmadığı düşüncesinin yerleşmiş olması.
4. Tedarikinde bulunduğu mal ve malzeme satıcısına yıllardır olan güvenin kanıksanmış olması.
5. Alımlarda, satın almayı yapanların ( aynı kişiler ve ) “menfaatlerinin” olması.
Satın almada da parkinson kuralları çoğu zaman yaşamaktadır. Şöyle ki; C grubu önemsiz mallar ve malzemeler için satın almacılar gereksiz zaman harcayarak piyasa araştırması yapmakta, A grubu önemli mal ve malzeme yeterince araştırma yapılmadan (var olan) önceki bağlantılar üzerinden satın alma süreci yürütülmektedir.
Benzer durumu yaşayan birçok işletme – a, evet bizi tarif ediyor- diyebilir.
İşletme yaşamında, “güven” tabii, doğru bir davranış şeklidir, güven olmadan hiçbir işi layıkıyla yapamazsınız ama güven:
“onu analiz etmenizi engellememeli” aksine, çok güvendiğiniz işletme, şahıs veya eylemleri dahi, rutin bir biçimde denetlemelisiniz. Çünkü:
“EN BÜYÜK KAYIPLAR ÇOK GÜVENİP KONTROL ETMEYİ İHMAL ETTİĞİNİZ ALANLARDA ORTAYA ÇIKAR.”
Bir yönetici için insanlara ya da işletmelere güvenerek denetim ve kontrolü aksatması 2 şekilde açıklanabilir
• Ya çok güvenmektedir ki hata yapar,
• Ya da tembelliktendir ki işletme kaybeder.
Bir nevi ihmal olan bu kusur işletmeye para kaybına neden olduğu gibi yönetici için suç oluşturur.
Yıllardır satın alma faaliyetleri suiistimale çok açık çalışma alanları olarak bilinmektedir, yüklü alımlarda satıcıların prim, jestiyon, hediye gibi eylemlerle bu bölümleri dejenere ettiği bilinen bir gerçektir. Siz ne kadar güven duyarsanız duyun, satıcı firma bir süre sonra bu iyi niyetinizden yaralanmaya kalkacaktır. Zira kapitalist sistemin özünde:
“ satmak, her halükarda daha çok satmak “
Yattığı için, satışta ve ticarette “her yol mubah” şeklinde genel bir felsefe zihinlerde yaratılmıştır.
Bunun olumsuz sonuçlarından arınmak için sadece;
• Kontrol etmek,
• Denetlemek ve
• Dikkat etmek gerekir.
Satın alma işlemi, ticari bir faaliyettir ve birçok işletme sahibi “ alırken kazanmak” işleminin verimliliğin temeli olduğuna inanır, ben bu fikre katılmıyorum:
“ İşletme bir süreçtir, kazanç; alırken de üretilirken de ve satarken de kazanılır .”
Ticaret ve sanayide kuralları ile oynarsanız her aşamada kazanç elde etmek mümkündür.
Sonuç olarak; İster satıcı olsun, ister alıcı olsun satın alma ve satış işlemlerinde rasyonel olan tarafların birlikte kazandığı işlemlerdir her iki tarafında optimal kazançlarının olması tarafların dürüstlük ve adaletten sapmaması gerekir.25.09.2016

Not: Makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun haber vermek koşuluyla kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.