Bilindiği üzere İşletmeler, katma değer vergisi kapsamındaki
mal teslimleri veya hizmetleri nedeniyle
ortaya çıkan KDV den (satış KDV’lerinden) işle ilgili mal veya hizmet alışları
nedeniyle yüklendikleri KDV yi (alış KDV lerini) indirip aradaki pozitif farkı
vergi dairesine ödemekte, fark negatif ise, bir sonraki döneme devretmekte
ve/veya yasal şartları mevcutsa, iade almaktadırlar.
Ancak indirim hakkının ortaya çıkabilmesi için, vergiyi
doğuran olayın vuku bulduğu TAKVİM YILI AŞILMAMAK ŞARTIYLA, ilgili faturaların
yada yazar kasa fişlerinin kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme dönemde
temin edilmeli ve KDV fatura üzerinde ayrıca gösterilmelidir.
Bu nedenle, Aralık KDV beyannamesi verildikten sonra
işletmeye gelen fatura ve benzeri belgelerdeki KDV ler, yeni yıla ilişkin KDV
beyannamelerinde indirim konusu yapılamaz, ayrıca bunların KDV hariç tutarları
genellikle geçmiş yılı ilgilendirdiği için yeni yılda gider yada mal olarak da
dikkate alınamaz.
Oldukça sık görülen ve her işletmenin yaşadığı bu sorun
nasıl çözülecektir;
Vergi Kanunlarımız, geçmiş yıl hesaplarını kesinleştirmeleri
açısından gelir vergisi mükelleflerine Mart ayı sonuna kadar 3 ay, kurumlar
vergisi mükelleflerine Nisan ayı sonuna kadar 4 ay süre tanımıştır. Bu süreler
boyunca geçmiş yıl tarihini taşıyan belgelerin kayıtlara geçirilmesi, kapanan
yıl defterlerine işlenmesi mümkündür.
Ocak ayı içinde yasal defterlere Noterde “görülmüştür” şerhi
konulmuş olması (kapanış tasdiki) bu şerhin devamındaki sahifelere bilgisayar
ortamında veya elle kayıt düşülmesini ve mali tabloların hazırlanmasında bu
ilave kayıtların dikkate alınmasını engellemez. Geç gelen belgeye yönelik
olarak ve belgedeki KDV dahil tutar üzerinden alış yada gider kaydı
yapılabilir. Bu şekilde gider yazma imkanı sağlanmış fakat KDV indirim
hakkından vazgeçilmiş demektir. Her nekadar KDV Kanunu’nun 58 inci maddesinde
KDV nin gider yazılamayacağı esası var ise de bu esas indirilebilir KDV ile
ilgili olup, indirim hakkının kaybedildiği hallerde KDV, duruma göre gider veya
kanunen kabul edilmeyen gider konusu olabilir.
2-Geç gelen fatura veya benzeri belgeyi 31.12...........
itibarıyle KDV indirimi yaparak kayda almak da mümkündür. Ancak Aralık KDV
beyannamesi, bu kayıt dikkate alınmaksızın daha önce verildiğinden, indirim
hakkının kullanılabilmesi için, Aralık KDV beyannamesinin bu ilave indirimi de
içerecek şekilde yeniden tanzim edilmesi, üst kısmına “DÜZELTME BEYANNAMESİDİR”
yazılarak vergi dairesine verilmesi gerekir.
Hazine aleyhine olan bu gibi düzeltme taleplerinin, kanuni
sürede veya kanuni süreden sonra vergi matrahını azaltıcı yönde verilen
düzeltme beyannameleri ile ilgili olarak,
Matrah ve/veya vergiyi azaltıcı ya da sonraki döneme devredilen vergiyi
artırıcı mahiyetteki beyannameler; yapılan düzeltmenin mükellef tarafından haklı
bir nedene veya bir hataya dayandığının belgelendirilmesi ya da mükellefçe
verilen yazılı izahatın vergi dairesi müdürünce yeterli görülmesi halinde
miktarına bakılmaksızın kabul edilecek ve bu düzeltme beyannameleri incelemeye
sevk edilmeyecektir. Yeterli görülmemesi halinde ise defter ve belgeler
incelemeye sevk edilerek düzeltme beyanının nedenleri ortaya çıkarılacaktır.
İşletmelerin bu zorlu ve sıkıntılı çözüm süreçlerini
yaşamamaları için 24 Ocak’tan önce yani KDV beyannamelerini vermeden önce
alınması veya işletmeleri tarafından düzenlenmesi gereken faturaların temini
için gerekli çalışmayı yapmaları daha sağlıklı olacaktır.