1. Gelir Vergisi Stopaj Teşviki:

9 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete'de 687 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3. maddesi ile işverenlere stopaj gelir vergisi teşviki getirildi Bu teşvik ile 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınan ve maddede yazılı şartları taşıyan ilave sigortalılar için asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesi suretiyle özel sektör işverenlerinin desteklenmesi amaçlandı.

Teşvikten, özel sektör işverenleri aşağıdaki şartlar dahilinde yararlanabilecekler:

a) Sigortalının 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınmış olması,

b) Sigortalının işe alınmadan önce Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olması,

c) Sigortalının en az ve kesintisiz üç ay süreyle işsiz olması (işe başladığı tarihten önceki üç aya ait sosyal güvenlik kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olması),

d) Sigortalının, 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması şart. 

Teşvik uygulamasında işverenin faaliyet konusu ile tam veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilmesinin bir önemi bulunmamakta. Ancak ilgili KHK 'ya göre aşağıda yazılı sigortalılardan dolayı söz konusu madde ile getirilen gelir vergisi stopaj teşviki uygulanmayacak:

a) Kamu idarelerine ait işyerlerinde çalışanlar,

b) Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar,

c) 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalışanlar,

d) Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,

e) Yurt dışında çalışan sigortalılar.

Teşvik uygulamasında ilave istihdam, özel sektör işverenlerinin 2016 yılı Aralık ayına ilişkin olarak verdikleri aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirdikleri sigortalı sayısına 1/2/2017 tarihinden sonra ilave olarak yeni işe aldıkları sigortalıları ifade ediyor. 

1/1/2017 tarihinden sonra yeni işe başlayan işverenler yukarıda belirtilen şartlar çerçevesinde 1/2/2017 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların tamamı için ilave istihdam kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanabilecekler.

2016 yılının Aralık ayında sigortalı çalıştırmayan işverenler de diğer şartları da taşımak kaydıyla 1/2/2017 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların tamamı için ilave istihdam kapsamında gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanabilecekler. 

Teşvikten yararlanılmaya başlanmasından sonra gerek eski çalışanların gerekse de ilave istihdam edilenlerin 1/1/2018 tarihinden önce işten çıkarılması nedeniyle 2016 yılı Aralık ayındaki toplam istihdam edilen sigortalı sayısının üzerinde kalınmak koşuluyla bir azalma meydana gelirse, terkin edilecek vergi tutarının tespitinde, ilave istihdam amacıyla işe alınanlardan kalan sigortalılar dikkate alınacak.

Gelir Vergisi Kanunu'nun ilgili hükümleri çerçevesinde ferdi işletmelerin sermaye şirketlerine devir olunması, kollektif ve adi komandit şirketin sermaye şirketine dönüşmesi hali ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 19. maddesi kapsamında gerçekleştirilen devir işlemlerinde işverenler, bu işlemler öncesinde ilave istihdam kapsamında olan işçiler için teşvikten faydalanmaya devam edecekler.

Teşvik 31/12/2017 tarihine kadar uygulanacak. Dolayısıyla en son uygulama 2017 yılının Aralık ayı ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi için geçerli olup 2018 yılı vergilendirme dönemlerinde ise söz konusu teşvikten yararlanılamayacak. 

Gelir vergisi stopajı teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde öncelikle asgari geçim indirimi dikkate alınacak. Muhtasar beyanname üzerinden terkin edilecek tutar teşvikten yararlanılan sigortalı bazında 2017 yılında uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının çalışılan gün sayısına isabet eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi sonucu kalan tutarı geçemeyecek.

Gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanmak isteyen işverenlerin “İstihdamın Teşvikine İlişkin Bildirim”i doldurmaları ve muhtasar beyanname ekinde vermeleri zorunlu.

2. Sigorta Prim Desteği:

Yukarıda bahsedilen Kanun Hükmünde Kararname ile işverenlere sigorta prim desteği de getirildi.

Desteğin şartları şu şekilde belirlendi:

a) Destek kapsamına 1/2/2017 tarihinden itibaren özel sektör işverenlerince Kuruma kayıtlı işsizler arasından 31/12/2017 tarihine kadar işe alınan sigortalı işçiler girmekte.

b) İşe alınanların işe alındıkları tarihten önceki üç aya ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları ve 2016 yılı Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısına ilave olmaları gerekiyor. 

c) Destek yukarıdaki şartları taşıyan işçilerin işe alındıkları tarihten itibaren 31/12/2017 tarihine kadar geçerli olmak üzere sigortalının aylık prim ödeme gün sayısının 22,22 TL ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarın işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri sigortalı hisseleri dahil tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle gerçekleştirilecek.

d) İşverenlerin aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hallerinde destek hükümleri uygulanmayacak. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını tecil ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme ve yapılandırma devam ettiği sürece anılan destek hükümlerinden yararlandırılacak.

e) Destek hükümlerinden;

- Kamu idarelerine ait işyerleri,

- Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar,

- 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalışanlar,

- Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,

- Yurt dışında çalışan sigortalılar yararlandırılmayacak. 

f) Yukarıda açıklanan destek unsurundan yararlanmakta olan işverenler aynı sigortalı için aynı dönemde diğer sigorta primi teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacak.

Uygulamanın detaylarına ilişkin olarak Sosyal Güvenlik Kurumu'nun yapacağı açıklamaların takip edilmesi hak kayıplarına uğramamak açısından büyük önem arz ediyor.