Rüzgardan hızlı giden atlar satıldı

Fabl sözünü anımsayanlar vardır. Çocuk edebiyatında önemli bir yer tutar. İnsanlar dışında tüm varlıklar dile gelir. Yaşanıldığı kabul edilen olaylar, soluksuz olarak okunur. Çocukların anlayacağı dilden verilen dersle fabl biter.

Çocukluğunda fabl dinlemeyen, zaman darlığı nedeniyle okumayanların sayısı az değildir. Ömür boyu masal dinlemeyi alışkanlık edinenler bugünlerde huzursuz. Banka kredisiyle alınan otomobiller olumsuz hava koşulları nedeniyle kullanılamıyor. Traktörler, artan motorin fiyatları, tarım ürünlerinden beklenen kazançların gelmemesi nedeniyle kış uykusuna yatmış gibi.

Alt tarafı iki adımlık yere yaya gitmemek moda oldu. Aracın direksiyonuna geçeceksin. Kontağı çevireceksin. Motorun ısınmasını bekleyeceksin. İşlerin bittiğinde yeniden aracı aynı yere getireceksin. Kışın kardan, bahar, yaz aylarında yağmurdan doludan koruyacaksın.

Aradan uzun yıllar geçmedi. Tarım alanında, günlük yaşantımızda hayvanların gücünden yararlanmıştık. Onların ağızları vardı; dilleri yoktu. Yorulmak nedir bilmezlerdi. Bir zamanların gözde zenginliğin kaynağı deve kervanlarına yol gösteren eşeklerdi. Sınır bölgelerinde mayın tarlalarına onlar sürülür. Ölenler ölür. Tehlikeli bölgeden ölmeden geçebilirlerse onların gittiği yoldan insanlar geçerdi.

Yük taşırlardı. İnsan taşırlardı. Sabanla tarla sürülürken öküzler, atlar, gerektiğinde eşekler kullanılırdı. İnsanların korkuyla yürüdüğü yerlerde atlar, katırlar ağır yükler taşırdı. Sahipleri onların üzerinde kaç tane meşe odunu kırdı, kimse bilmez. Aç kaldıklarında fırsatını bulurlarsa kendiliğinden yetişen bitkilerden otlanırlardı!

Sahiplerine karınlarını doyurmak için fazla yük olmazlardı. Kuru ot, saman, birazcık arpa onlar için yeterliydi. Yaşlandıklarında, sakatlandıklarında sahipleri onlardan kurtulmanın yollarını arardı. Eti yenenler kasaba giderdi. Eti yenmeyenler ise tüccara üç beş çamaşır mandalı alınacak paraya satılırdı.

Gücünden, etinden sütünden derisinden yaralandığımız hayvanlar artık köylerde bile bulunmaz oldu. Elin gavuru, eşek sütünün önemini anlamış. Onu işleyip süt olarak satmış. Cicili bicili ambalajlar içinde eşek sütü kremleri satılır olmuş.

Büyüklerimizin dilinden düşmezdi: iyilik yapanlar iyilik bulurmuş. Kötülük yapanlarda kötülük bulurmuş. Covid 19 salgını bitmeden Ukrayna’da savaş patladı. Bu yüzden döviz, altın fiyatları şaha kalktı. Ekonomi alt üst oldu. Esnaf para kazanamıyor. Petrol üretiminin azalması, değerinin artması nedeniyle benzin, motorin fiyatları günü birlik artmaya başladı.

Büyük sözleri, büyük insanlar söylermiş. İnsanların hayvanlara yaptıkları kötülükler petrol zammı olarak geri döndü. Yılların eskitemediği Ajda Pekkan’ın bir şarkısı vardı:

“Amannn petrol, canımmm petrol!”