ÇORUM HABER olarak daha realist bir yaklaşımla uçak krizinin kentteki soba ve kömür satışlarına etkisini araştırdık. Sektör temsilcileri, Çorum’un doğalgaz kullanımına geçiş yapmasından sonra kömür tüketiminin bir hayli düştüğünü anımsatarak, bu durumun bundan sonrası için de değişmeyeceğini vurguladılar.
Kömür ve Odun Satıcıları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Mustafa Mert, Rusya’nın doğalgazı “kesme” gibi bir yaptırım düşüncesinde olmadığını kaydederek, “Üstelik bu ülke ile ticarî alışverişimiz doğalgazla da sınırlı değil. Türkiye’ye Rusya’dan kömür de geliyor. Rus kömürü ithalatımızda herhangi bir yavaşlama olmadı.” diye konuştu.Uzun yıllardır kömür ticaretiyle uğraşan tanınmış işadamı Recep Çelebioğlu ise “Tezek yakma faslı artık çok gerilerde kaldı. Dama girip tezek yapacak insan da yok artık. Kömür ticareti yapan birisi olarak 2004’te evine ilk doğalgazı bağlatan kişilerden biri oldum. Benim çocuklarım 30’lu yaşlarına geldiler, sobayı doğru düzgün bilmezler.” ifadelerini kullandı.
47 yıldır sobacılık sektöründe bulunan Kemal Topgül de, sobanın gitgide “nostaljik bir figür” hâline dönüştüğünü belirterek, “Doğalgaza geçiş yapamayan dar gelirli kesimle beraber artık sadece belli bir yaşın üzerindekiler eski alışkanlıklarından ötürü sobayı tercih ediyorlar.” dedi.
“RUS KÖMÜRÜ İTHALATINDA GERİLEME YAŞANMADI, DOĞALGAZ DA KESİLMEZ”
Kömür ve Odun Satıcıları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Mustafa Mert, Rusya’yla yaşanan uçak krizinin ardından bu ülkenin doğalgazı “kesme” gibi bir yaptırım içerisine girmeyeceğini belirterek, “Rusya bu saatten sonra doğalgaz vanasını kapatmaz. Öyle olsa bile Türkiye farklı alternatifler bulur. Bu yönde de zaten devletimizin adım attığını görüyoruz. Üstelik Rusya ile ticarî alışverişimiz sadece doğalgazla sınırlı değil. Türkiye, Rusya’dan kömür de alıyor. Nitekim uçak krizinden sonra Rus kömürü ithalatımızda herhangi bir gerileme yaşanmadı.” diye konuştu.
Türkiye’nin ve özelde Çorum’un doğalgaz kullanımından geri adım atamayacağını vurgulayan Dernek Başkanı Mert şöyle devam etti:
“Çorum doğalgaz kullanımına geçmeden önce yılda yaklaşık 250 bin ton kömür tüketiyordu. Bunun 100 bini sobalık, kalan miktarı ise kaloriferlik kömürdü. Kaloriferlik kömür kullanıcılarının yüzde 80’i doğalgaza geçiş yaptı. Şimdilerde ise 10-15 dolayında kaloriferlik kömür, il merkezindeki köyler de dâhil olmak üzere 50-60 bin dolayında sobalık kömür tüketimi söz konusu. Zaten sobalık kömürün yaklaşık 20 bin tonunu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı karşılıyor.”
Dernek Başkanı Mert, doğalgaz kullanımının yaygınlaşması yanında, Sosyal Yardımlaşma Vakfı’nın yoksul ailelere kömür dağıtımının da depoların satışlarını büyük ölçüde azalttığını vurguladı.
Mustafa Mert, “Rusya’nın doğalgaz vanasını kapatacağına ihtimal vermiyorum. Öyle olsa bile kömür satışları artmaz.” dedi.
“TEZEK DEVRİ ÇOK GERİLERDE KALDI”
Akşemseddin Caddesi’nde uzun yıllardır kömür ticaretiyle uğraşan Recep Çelebioğlu da doğalgaz kullanımına geçilmesinin ardından kömür satışlarının önemli oranda gerilediğini dile getirerek, “Eskiden yılda 20 bin tona yakın kömür satışımız olurdu. Şimdi 1000 ton kömürü zor satıyoruz.” dedi.
Çorum’un sadece yüzde 10’luk bir kesiminin kömür kullandığını vurgulayan Recep Çelebioğlu, “Kömür ticareti yapan birisi olarak 2004 yılında evine ilk doğalgaz bağlatan kişilerden biri ben oldum. Benim çocuklarım 30’lu yaşlarına geldiler fakat sobayı doğru düzgün bilmezler.” diye konuştu.
Rusya’yla yaşanan uçak krizinin ardından bazı kesimlerce “Rusya doğalgazı keserse, tezek bile yakarız.” şeklindeki yaklaşımı rasyonel bulmadığını vurgulayan Çelebioğlu, “Tezek yakma faslı artık çok gerilerde kaldı. Tezek günümüzde sadece Erzurum yöresinde yaygın denilebilecek düzeyde kullanılıyor. Buralarda tezek neredeymiş? Hem dama girip tezek yapacak eski kadınlar da kalmadı, onlara yardım edecek erkekler de yok artık. Biz ülke olarak komşularımızla iyi geçinmeye bakacağız.” ifadelerini kullandı.
Recep Çelebioğlu, “Tezek yakarız, demekle bu işler olmaz. Hangi çağda yaşıyoruz? Tezek yapmayı bilen insan mı kaldı?” diye konuştu.
“ÇORUM’DA SOBA YAPAN DA KALMADI, FAKİRLER DIŞINDA SOBA KULLANAN DA”
Sobacılar Arastası’nda görüşlerini aldığımız Kemal Topgül ise sobanın gitgide “nostaljik bir figür” hâline dönüştüğünü belirterek, “Doğalgaza geçiş yapamayan dar gelirli kesimle beraber artık sadece belli bir yaşın üzerindekiler eski alışkanlıklarından ötürü sobayı tercih ediyorlar.” dedi.
1968 yılından beri sobacılık sektöründe bulunan Kemal Topgül, uzun yıllardır Çorum’daki soba satışlarının “düşük” seviyelerde seyrettiğini dile getirerek, “Zaten Çorum’da imalat yapan kimse kalmadı. Arasta’da satılan sobalar Samsun, Eskişehir, Kayseri ve Bursa gibi şehirlerden temin ediliyor. Sobanın kullanım alanı günümüzde son derece kısıtlı düzeyde kaldı. Doğalgaza geçemeyen dar gelirli bir kesimin yanı sıra soba artık sadece eski alışkanlıklarından ötürü daha iyi ısıttığını düşünen belli bir yaşın üzerindeki insanlar tarafından tercih edilir ve aranır hâle geldi. Benim rahmetli babam da ömrünün sonuna kadar sobayla ısındı. Fakat ben çocuklarım ve torunlarım için doğalgaz kullanmayı tercih ediyorum. Evin her tarafını aynı anda aynı sıcaklıkta ısıtması; kullanışlı, temiz ve daha sağlıklı olması nedeniyle doğalgazdan vazgeçemiyorum.” şeklinde konuştu.
Kemal Topgül, Rusya’yla yaşanan kriz nedeniyle yurttaşlarda herhangi bir “endişe” ve “panik” gözlemlemediğini dolayısıyla doğalgaz kısıtlanması ihtimaline karşı soba satışlarında herhangi bir hareketlilik yaşanmadığını sözlerine ekledi.
Kemal Topgül, soba satışı yaptığı Oda Başkanı Halil Taşkaldıran’a ait işyerinin önünde…
(Elifsuar TURALI & Recep SERBES)
Editör: TE Bilisim
