Cumartesi günü Kooperatif binasında bir basın toplantısı düzenleyen Ahmet Pehlivan, şeker fabrikalarını özelleştirme kararının yeniden gözden geçirilmesini, eğer özelleştirilecekse de işletme hakkının pancar kooperatiflerine verilmesini istedi.

Pehlivan, “Avrupa'da şeker pancarı üretiminde söz sahibi olan Türkiye, özelleştirmelerin ardından bu üstünlüğünü kaybederek, şekerde de ithalatçı durumuna gelecektir. Şeker piyasası tamamen Cargill'in kontrolüne girecektir.” dedi.

Bu şartlar altında gerekli altyapı oluşturulmadan sadece hazineye gelir sağlama amaçlı yapılacak bir özelleştirmenin sektörün sonunu getireceğini vurgulayan Pehlivan şu görüşleri dile getirdi:

“Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi ile ilgili TC. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından, Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.ye ait Çorum Şeker Fabrikası ile birlikte toplam 14 şeker fabrikasının özelleştirilmesi kararı alınmıştır ve ‘Satış’ yöntemi ile ayrı ayrı özelleştirilecektir. Son teklif verme tarihi de 03/04/2018 olarak belirlenmiştir.

Cumhuriyetimizle yaşıt şeker sanayimiz ve onun gelişimine paralel gelişmiş şeker pancarı tarımı Türk çiftçisinin modern tarıma geçişinde okul işlevi görmüş ve bu işlevini halen devam ettirmektedir. Cumhuriyet hükümetlerinin çok yerinde ve doğru tespitleriyle tarımsal kalkınmanın ülke geneline eşit ve uyumlu bir şekilde yayılmasında önemli bir işlev gören şeker pancarı tarımının ülkemizin bazı coğrafi bölgeleri açısından önemi hâlâ devam etmektedir.

Şekerpancarı; Türk tarımı açısından çiftçiyi tarlaya ve köye bağlayan, yoğun üretim yapılması nedeniyle üreticilerimizin tarımsal bilgi ve kültür düzeylerini yükselten, ailenin tüm fertlerine çalışma imkânı ve istihdam sağlayan, nüfusun kırsal kesimde tutulmasına, iç göçün yavaşlatılmasına ve bölgesel kalkınmışlık farklarının azaltılmasına en büyük katkıyı sağlayan ürünlerin başında gelmektedir.

Özelleştirmeden doğrudan etkilenecek şeker sanayinin dışında bu özelleştirmenin asıl etki alanını tarım ve şeker pancarı tarımını yapan üreticiler oluşturmaktadır. Bugün 1,5 milyon üretici pancar kooperatiflerinin ortağıdır. Yani bu özelleştirme aileleriyle birlikte yaklaşık 10 milyon insanımızı ilgilendirmektedir.

Çorum Şeker Fabrikasında halen yaklaşık 80 bin dekar alanda 2.700 çiftçi tarafından 735.000 ton şekerpancarı üretilmiş ve 120 bin ton şeker üretilmiştir. Fabrikalarda çeşitli kademelerde 309 kişi istihdam edilmektedir. Bu veriler Çorum için çok önemlidir ve fabrikanın özelleştirme sonrası kapanması durumunda bölgenin ekonomik ve sosyal hayatına etkileri büyük olacaktır.

Pancar, dünyada olduğu gibi ülkemiz şartlarında da katma değeri en yüksek üründür. Yetiştirildiği alanlarda diğer ürünlere göre dört kat daha fazla katma değer sağlamakta, şeker pancarı ve pancar şekeri sanayi ülkemizde yılda yaklaşık 3 milyar dolar katma değer yaratmaktadır.

Pancar tarımı ve pancar şekeri sektörü; istihdam yaratıcı, tarımı ve hayvancılığı geliştirici, yan sektörleri destekleyici etkileri, çevre dostu, en fazla katma değer yaratan sektörlerden biri olması, özellikle de sağladığı sosyal faydanın büyüklüğü nedeniyle, tüm dünyada korunan ve desteklenen sektör durumundadır.

Bu özellikleriyle de ülkemizde bir tarımsal kalkınma aracı olarak kullanılan şeker pancarı tarımı ve şeker sanayi sektörü ekonomik gerekçeler dışında sosyal gerekçeler ve güvenlik stratejiler açısından da önemli bir işlev görmüştür.

O nedenle bölgede özelleştirme sonrası şart koşulan üretim yapma zorunluluğu süresinin sona ermesi ile birlikte Çorum Şeker Fabrikası’nın kapanması ya da şeker üretim kotasının verimli bölgelere (özellikle İç Anadolu) kaydırılması söz konusu olabilecektir. Bu durumda fabrikalarda çalışan işçilerin yanı sıra bölgedeki üreticiler ile yan sektörler olan hayvancılık ve nakliye ile girdi temin eden esnaf ve işletmelerde bu gelişmelerden etkilenecektir. Nitekim daha önce yaşanan tarımsal kitlerin özelleştirmesinde de benzer sorunlar yaşanmıştır.

Çorum Şeker Fabrikasının kampanya açılış töreninde konuşan Bakan Sayın Naci Ağbal, ‘Şeker sektörünün özelleştirilmesi, özelleştirme programında olan birçok şirketin özelleştirilmesinden çok farklı. Benim kanaatim bu. Yani TÜPRAŞ’ı özelleştirebilirsiniz, orada bir şirket var. Mega bir üretim fabrika ortamı var. Onun altında tarım üreticisi yok. Türk Telekom’u özelleştirebilirsiniz ama iş, şeker fabrikalarının özelleştirilmesine geldi mi bu konuyu 40 kere düşünmemiz lazım’ demişti.

“ŞEKER PİYASASI TAMAMEN CARGİLL’İN KONTROLÜNE GİRER”

Şeker fabrikalarının bilinçsiz bir şekilde özelleştirilmesinden ülke tarımı ve ekonomisi büyük bir darbe alacaktır. Avrupa’da şeker pancarı üretiminde söz sahibi olan Türkiye, özelleştirmelerin ardından bu üstünlüğünü kaybederek, şekerde de ithalatçı duruma gelecektir. Şeker piyasası tamamen Cargill’in kontrolüne girecektir.

Tüm bu nedenlerle Şeker fabrikalarının özelleştirme kararının yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. Sektörün stratejik özelliği ve gıda güvenliği açısından özelleştirmenin yapılmaması, mutlaka özelleştirilecekse de ehil ellere, yani ABD ve AB örneklerinde olduğu gibi işletme hakkı Pancar Kooperatiflerine devredilmelidir. Kısacası bu şartlar altında gerekli altyapı oluşturulmadan sadece hazineye gelir sağlama amaçlı yapılacak bir özelleştirme sektörün sonunu getirecektir. Siyasiler aldıkları bu kararın sonuçlarını da iyi değerlendirmelidirler.”

(Recep SERBES)

Editör: TE Bilisim