Plastik şekillendirme veya plastik şekil vermenin belirli ölçüde şekillendirilebilirliği sahip olan malzemelerin uygulanan dış yükler ile şekillerinin kalıcı olarak değiştirilmesine dayanan bir imalat yöntemi olduğunu belirten Erdin, bu işlemin metal malzemelere yaygın olarak uygulandığını söyledi.
Plastik şekil verme işleminin malzemelere dışarıdan uygulanan yükler sonucu içlerinde akma dayanımlarının üzerinde gerilmeler oluşturma ilkesine dayandığını ve plastik şekil değişiminin ana mekanizmasının malzemenin kristal yapısındaki kusurlar sayesinde gerçekleşen dislokasyon hareketlerine bağlı kayma olayı olduğunu söyleyen Öğretim Üyesi Dr. M. Emin Erdin
“Metallerin elastik (geçici) şekil değişim bölgesindeki davranışları doğrusal iken akmayla başlayan plastik (kalıcı) şekil değişim bölgesinde malzeme davranışı doğrusal olmayan ve pek çok parametreden etkilenen bir şekle dönüşür. İşlem parametreleri; kimyasal bileşim, dayanım, süneklik (şekil değiştirme yeteneği), pekleşme (soğuk şekil değişim sertleşmesi) davranışı, yüksek sıcaklık davranışı (sürünme), şekil değişim hızına duyarlılığı, anizotropisi (mekanik özelliklerinin doğrultuya bağlılığı), yüzey özelliği gibi malzeme özellikleri ve pres türü, kalıp malzemesi, sac tutucu basıncı, şekillendirme hızı, sürtünme, sıcaklık gibi işlem değişkenleri olup analitik olarak incelenmesi son derece zordur. Bu nedenle deneysel olarak doğrulanmış sonlu eleman model ve prosedürlerini kullanılarak gerçekleştirilen benzetim çalışmaları oldukça etkin bir yöntemdir.
Derin çekme başta olmak üzere plastik şekillendirme işlemlerinin etkinliğini ve performansını arttırmak üzere yapılan analiz çalışmalarında özellikle son yıllarda yaygın kullanılan polimer kaplı sacların değişken zımba hızı ve baskı plakası basıncı şartlarında şekillendirilebilirliği araştırılmış olup uygun işlem parametreleri ile şekillendirilebilirliğin ve ürün kalitesinin arttığı gözlemlenmiştir” dedi.
(Haber Merkezi)
