Dönemin Çorum Milletvekili A.Adnan Türkoğlu’nun bu konuda büyük destek verdiğini de dile getiren Ali Ilıca, sanayici-iş insanı Sait Kömürcü’nün başkanlığındaki İMVAK’ın, “veren elin, alan elden haberi olmaması” prensibiyle hareket etmeye özen gösterdiğini, hesabın, Allah’a ve devletin denetim organlarına verileceğine yürekten inanılarak görev yapıldığını dile getirdi.
VAKIFLAR VE İMVAK
Vakıf, Allah’ın rızasını umarak kişinin sahip olduğu malını insanların ve çevrenin faydasına kullanılmak üzere bağışlamasıdır. Vakıflarda verilecek hizmetin sürdürülebilirliğini sağlamak için vakfeden kişi harcama şartlarını kendisi belirler ve vakfiye adı verilen belgede bunları şahitler huzurunda ayrıntılı şekilde yazar ve günümüz ifadesiyle konuyu mahkeme huzurunda tescil ettirir.
Aynî bağışlar bir defaya mahsus olur iken vakıf bağışları sürekliliği gerektirir. Kısaca vakıf, yardımın bir şekilde kurumsallaşması anlamına gelir. Bu nedenle toplum hizmetlerine katkı yapmak isteyen insanlar ya vakıf kurmuşlar veya kurulmuş bir vakfa aynî veya nakdî katkıda bulunmuşlardır. Böylelikle devlet imkanlarının sınırlı kaldığı durumlarda insanlarımız başkalarına yardımcı olmak amacıyla yerel sorunlara yine yerel imkanlarla çözüm üretmişlerdir.
DİL, DİN, RENK AYRIMI YAPILMAKSIZIN
Hâli vakti yerinde olan, makam ve mevki sahibi insanlar vakıf kurmak konusunda âdeta birbirleriyle yarış halinde olmuştur. Buradan hareketle tarihi bir gerçek olarak ifade etmek gerekirse; Vakıflar aracılığı ile, ihtiyacı olup kendisine ulaşılamayan herhangi bir kişi, toplumda eksikliği hissedildiği anda ilgilenilmeyen bir konu, faydalı olduğuna inanıldığı halde geriye bırakılan bir hizmet yok gibidir. Din, dil, renk ayrımı yapılmaksızın ihtiyacı olan herkesin bir şekilde ihtiyacının giderilmesi, “canın büyüğü küçüğü olmaz can, candır” diyerek hayvanların dahi gözetilmesi, okul, kütüphane, hastahane, cami, çeşme, han, hamam, kervansaray gibi halkın ihtiyaç duyduğu sosyal amaçlı özel ve resmî binaların inşa edilmesi ve buralara akar temini konusunda halkımız her türlü desteği sağlamıştır. Böylelikle, toplumun her kesiminde yaygınlaşan, sosyal yardımlaşma ve dayanışma kurumları olan vakıflar aracılığıyla büyük bir hizmet kervanı oluşturulmuştur.
1952 YILINDA 8 ADET İMAM HATİP OKULU
Halkımızın vakıflara göstermiş olduğu bu yakın teveccühten Çorum da nasibini almıştır. (Geniş bilgi için Bkz: Ali Ilıca, “Çorum Vakıfları”, “Çorum Ulucami ve Vakıfları”) İlimizde eğitim hizmetleri alanında kurulan ve yeni vakıflar statüsünde olan kuruluşlardan birisi de “Çorum İmam Hatip Lisesi ve İlahiyat Fakültesi Kurma ve Koruma Vakfı” kısa adıyla İMVAK’tır.
Halkın, dini konularda bilgi sahibi olması, cami ve okullarda bu alanda görev yapacak görevliler yetiştirilmesi amacıyla Türkiye genelinde İmam Hatip Okulları açılmaya başlanmıştı. Dini metinlerin öğrenilmesi ve öğretilmesinde çok ciddi sorunlar yaşanıyordu. Bu süreçte 1952 yılında Türkiye genelinde 8 adet İmam Hatip Okulu daha açılmasına karar verilmişti. Konu hakkında Çorum İmam Hatip Okulu’nun tarihçesi konulu yaptığım bir araştırma için kendisi ile görüşme imkanı bulduğum Rahmetli Nurettin Demirer (Hacıismailoğlu) özetle şöyle anlatmıştı:
“KİM ERKEN BAŞVURURSA O ŞEHRE AÇILACAKTI”
“Adliyede Zabıt Katibi idim. Adliye binası Güpür Hamamı civarında idi. Sabah görevime gidiyordum, saat kulesi civarında Merhum Mehmet Şahinci ile karşılaştım. Heyecanlı idi, Türkiye genelinde 8 tane İmam Hatip Okulu açılacakmış, kim erken başvurur ise o şehre açılacakmış, hemen dilekçe verelim de Çorum’a da açılsın dedi. Bunun üzerine sabah ilk iş olarak hemen okul talebimizi ifade eden bir dilekçeyi daktilo ile yazdım, Valilik makamına elimle teslim ettim, ondan sonra görevimin başına geçtim.
Konuyu haber alan dönemin Demokrat Parti İl Başkanı çok gayret etti. Milli Eğitim Bakanı ile görüştü. Bakan, hangi il önce davranır, binasını bulur, tefrişatını tamamlar, öğretmenlerini temin ederse oraya açacağız, okulu istiyorsanız elinizi çabuk tutmalısınız demiş.
“SAĞCISI-SOLCUSU HERKES VAKIF’TA BİRLEŞTİ”
Şehrin ileri gelenleri Noter İhsan Sabuncuoğlu başkanlığında toplandı, herkes imkanlarını ortaya koydu. İşlerin bir yerden organize edilebilmesi ve yardımların resmi toplanabilmesi için İmam Hatip Okulu Kurma ve Koruma Vakfı kuruldu. Sağcısı-solcusu herkes bu vakıfta birleşti. Çok görkemli bir genel kurul yapıldı. Vali, Belediye Başkanı, tüm parti il başkanları, halk heyecanlı idi ve herkes İmam Hatip Okulu’nun ilimize hemen açılması için seferber olmuştu. Bu vakıf âdeta okul yapımı için harekat merkezi gibi çalışıyor, herkes bir şeyler bağışlıyordu. Sonuçta bina bulundu, sıra, masa, yazı tahtaları her şey temin edildi, ücretsiz ders verecek öğretmenlerin isimleri belirlendi ve “Biz Hazırız” diye Milli Eğitim Bakanlığına bildirildi. Sonuçta 1953 yılında Çorum’a İmam Hatip Okulu açıldı. İşte okuldan önce 1952 yılında kurulan ve halkın büyük bir teveccühüne mazhar olan bu vakıf sayesinde ilimize İmam Hatip Okulu açılması sağlandı. Bu nedenle bu vakfı Çorum halkı kurdu, eğitim öğretim işleri için Cumhuriyet döneminde ilimizde kurulan ilk vakıf İMVAK oldu, Karadeniz bölgesindeki tüm illerden buraya çok öğrenci geldi” dedi.
İMAM HATİP BİNASI 1957’DE BİTİRİLDİ
İmam Hatip Okulu Vakfı (İMVAK) çalışmaları ve halkımızın katkıları ile şu andaki idari bina olarak bilinen okul inşaatına 1954 yılında başlandı 1957 yılında tamamlandı. Daha sonra yine halkın desteği ile Fatih Caddesi kenarında olup yol açılması nedeniyle yıkılmış olan tedrisat binası, tatbikat camii, ek bina diye bilinen 5 katlı yapı inşa edilerek bunların tamamı ilimiz eğitim öğretim hizmetlerine sunuldu. Devlet-halk işbirliği düşünülerek İmvak tarafından yaptırılan bu binaların tamamı Vakfın o zamanki yönetim kadrosu tarafından Milli Eğitim Bakanlığına devredildi ve vakıf mülkiyetinden çıkmış oldu. Kırsaldan gelen öğrencilerin barınmaları amacıyla İmvak tarafından 600 öğrenci kapasiteli yurt binası yaptırıldı. Bu bina da İmam Hatip Okulunda öğrenim gören devlet parasız yatılı öğrencilerinin barınmaları için İmam Hatip Okul Müdürlüğü emrine ücretsiz tahsis edildi.
ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ BİNASI
Buhara semtinde bulunan bir süre Mehmetçik Lisesi olarak kullanılan binanın arsası üzerine Anadolu İmam Hatip Lisesi yapılması amacıyla arsa tahsis işlemleri İMVAK tarafından takip edildi, yasal harçları Vakıftan yatırıldı, proje ve başvuru dosyaları tamamlanarak İMVAK yönetimi adına tarafımdan Milli Eğitim Bakanlığına teslim edildi. Milletvekili A. Adnan Türkoğlu’nun siyasi desteği ile bina devlet imkanları ile kısa sürede yapıldı. Bir süre burayı Anadolu İmam Hatip Lisesi kullandı ama daha sonra buraya Mehmetçik Lisesi taşındı. Sonuç itibariyle bu binanın kuruluşu aşamasında da İMVAK’ın ciddi katkıları oldu.
Türkiye genelinde Anadolu İmam Hatip Liseleri yeni açılıyordu. İmvak yöneticilerinin ısrarlı takipleri ve istenilen tüm şartları hazırlamaları sonucu ilimize yeni bir okul olarak Vakıf adına İsmail Tuncel’in gayretleri ile ek binada Anadolu İmam Hatip Lisesi kazandırıldı. Hatta Buhara’da Kız İmam Hatip Okulu’nun olduğu bina Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin ayrı bir okulda öğrenim görmeleri amacıyla yaptırılmıştı. Daha sonra İmam Hatip Okulu tamamıyla Anadolu İmam Hatip Lisesi olarak anılınca her iki okul birleşmiş oldu.
ÇORUM’A İLAHİYAT FAKÜLTESİ
İlimize İlahiyat Fakültesi’nin açılması da İMVAK’ın katkıları ile başarıldı. Şahsım ve M.Şakir Çıplak hocamın ilimize İlahiyat Fakültesi açılması konusunda kamuoyu oluşturmak için yerel basındaki ısrarlı yazılarımız, bina temin etme arayışımız, konuyu sıcak tutma gayretlerimiz, tüm siyasi partilerin yakın desteğini görmüş ve Çorum kamuoyunun gündemini uzun süre meşgul etmişti. Konu kamuoyunda belirli bir olgunluğa kavuşunca İmvak yönetimi devreye girdi, komisyon halinde Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Enver Hasanoğlu ile görüşüldü. Binası, tefrişatı ve tüm ihtiyacı üniversite şartlarına göre hazırlanması halinde İlahiyat Fakültesi’nin açılabileceği sözü alındı. Bu işler için tüzük değişikliğine gidilerek vakfın amaçları içerisine Çorum İlahiyat Fakültesi de dahil edildi. Mimar Sinan Bölge Yatılı Kur’an Kursu binası içerisinde ve bahçesinde Üniversite şartlarına göre yeniden düzenlemeler yapıldı, idari ofisler ve tedrisat sınıflarının tüm tefrişat ve öğretim materyalleri temin edildi. Bu süreçte H. Ahmet Sezikli hocamın büyük emek ve katkıları oldu. Tüm şartların yerine getirilmesi sonucu ilimize İlahiyat Fakültesi kazandırılmış oldu. Tüm harcamalar İMVAK bütçesinden sağlandı. Fakülte açılmasına onay sağlanması için siyasi irade olarak Milletvekili A. Adnan Türkoğlu çok büyük destek verdi. Sonuçta sağlam siyasi irade, tüm imkanlarını seferber eden İMVAK, halkın büyük katkısı ve basının yoğun ilgisi sayesinde ilimize bir öğretim yuvası daha kazandırılmış oldu. Bu işler için İMVAK bütçesinden çok büyük harcamalar yapıldı.
1952’DEN BU YANA KESİNTİSİZ HİZMET
Türk devlet geleneğinde sosyal amaçlı bir kurum veya kuruluş oluşturulduğunda oranın ihtiyaçlarını temin etmek amacıyla bir vakıf kurulur. Böylelikle sosyal amaçlı hizmetlerin maddi imkansızlıklar nedeniyle kesintiye uğramasına izin verilmez. İlimizde de din alanında eğitim öğretim hizmeti veren eğitim kurumlarımızın arkasında İMVAK olmuştur. Vakıf, 1952 yılından bu zamana kadar hizmetlerine aralıksız devam etmiştir. Halen bu okullarımızın özellikle de buralarda okuyan ihtiyaç sahibi öğrencilerimizin kitap, kırtasiye, giyecek, yiyecek, başarılı öğrencilerin ödüllendirilmesi, burslar verilmesi gibi her türlü ihtiyacını karşılamaya, mülkiyetinde olan evleri İlahiyat Fakültesi kız öğrencilerine tahsis ederek tüm ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmektedir. Vakıf senedinde belirtilen amaçlara uygun olarak yürüttüğü tüm iş ve işlemlerle ilgili reklam, ilan, açıklama, fotoğraf, medya gibi araçlarla çalışmalarını aşikare edecek hiçbir gayret içerisinde olmadı. İhtiyaç sahibi insanların çok onurlu olduğu, küçük şeylerden daha çabuk kırılabilecekleri, gururlarının rencide olabileceği endişesi ile vakıf ruhunda esas olan tüm yardımların “veren elin, alan elden haberi olmaması” prensibiyle hareket etmeye özen gösterdi.
SAİT KÖMÜRCÜ BAŞKANLIĞINDA GÖREVE DEVAM
İşadamı Sait Kömürcü Başkanlığında oluşan mütevelli heyetin her bir üyesi her defasında bu hassasiyetten ödün verilmesine rıza göstermedi. Vakıfta hesabın, Allah’a ve devletin denetim organlarına verileceğine yürekten inanarak görevlerine devam etti. Cenabı Allah’tan, vakıf hizmetlerine katkı yapanların kavuşacağı sevabı umarak, vakıf mallarını menfaatleri için istismar edenlere yönelik öngörülen beddualardan imtina ederek, “yaratılana hizmeti Yaradan’a hizmet etmek” bilinç ve inancıyla hareket etmeyi prensip edindi. Bu asîl duruş nedeniyle kamuoyunun gündeminde çok fazla yer almadan görev ve sorumluluklar yerine getirilmeye, eğitime destek konusunda şehrimizin “Gizemli Kahramanı” olarak kalmaya gayret edildi.
Çorum Haber Gazetesi aracılığı ile İMVAK mütevelli heyetimiz adına ilimizde farklı amaçlar için faaliyet gösteren vakıflarımızın 2022 yılı Vakıflar Haftasını kutluyorum. Vakfımızın kuruluşundan bu zamana kadar hizmetlerine emeği geçen, sırtında çuvallarla yardım toplayan başta Okul Müdürümüz merhum Mehmet Yıldırım ve yardımcısı Mehmet Hakkı Aksu hocalarım olmak üzere tüm yönetici ve hocalarımıza, vakıf hizmetlerine katkı yapan tüm hayırsever vatandaşlarımızdan ahirete kavuşanlara rahmet diliyor, hayatta olanlara saygı ve muhabbetlerimizi sunuyorum.
Ali Ilıca / İMVAK Mütevelli Heyet Üyesi
