54 FARZIN SIRALAMASI
Aslında İslamda farzların adedi 54 değil, belki 200’den de fazladır. Ezberlenmesi, öğrenilmesi kolay olsun diye alimler; bazen şiir, bazen nesir halinde 32 veya 54 olarak sunmuşlardır. Biz de bu geleneğe uyarak kısaca 54 farz nelerdir, saygıdeğer okuyucularımıza sunalım.
54 farzı sunmadan önce şunu belirtelim, biz burada farzı geniş anlamda ele almıyor, sadece pratikte uygulanabilirliği, özelliğini öne alarak bilgi sunuyoruz. Yoksa farzı bir kitapta anlatsak yine tam anlatmış olmayız. Yani konu geniş, mevzuu derindir.
54 FARZIN SIRALAMASI
1. Allahü teala hazretlerinin varlığı, birliği. Bütün noksanlıklardan ari, tam sıfatlarla muttasıf olması, Esmaül hüsna ile müzeyyen olması, açılımı çok geniş olmakla beraber özeti var olan, bir olan eşi benzeri olmayan, yaratan, yaşatan, öldürüp dirilten, mağbüdün bilhak ancak kendisine ibadet edilen, ibadete layık ve müstehak olan, insanları mahşerde toplayıp, iğneden ipliğe hesap soran, insanları ve cinleri aman ve amellerine göre cennet ve cehennemle ödüllendiren veya cezalandıracak olan ancak ulu Allah’ın olduğuna yürekten inanmak ve diliyle ikrar etmektir. Birinci farz budur.
2. Helalinden yemek, haramdan kaçmaktır. Helal belli haram bellidir. Aradaki şüphelilerden kaçınmak, harama düşmemektir.
3. Emredilen ibadetler için abdest almaktır.
4. Namaz kılmaktır. Özellikle farz ve vacip ve nafile olan sünnetleri kılmaktır.
5. Gusletmek; cinsel ilişkiden ve şehvetle meni gelmesi sonucu veya kadınlar için hayız ve nifas sonucu gusletmek farzdır.
6. Gücü nisbetinde rızık için çalışmak ve rızkın ancak Allah’ın verdiğine inanmaktır.
7. Helalinden temiz elbise giymek, namaz kılacağın yerde ve elbiselerde pislik olmamak.
8. Her türlü tedbiri aldıktan sonra ulu Allah’a tevekkül etmek, ona güvenmek, işlerin neticesini ona bırakmaktır.
9. Aşırı hırs ve tamahtan kaçınıp elindekine kanaat etmek. Kanaat hırs zehrinin panzehiridir.
10. Bütün nimetlerine karşı Allah’a şükretmek, asla nankörlük yapmamaktır.
11. Allah’tan gelene razı olmak, kazaya rıza.
12. Bela ve musibetlere sabır etmek.
13. Peygamberler hariç günah işlemeyen yoktur. Günahlara tevbe etmek.
14. Bütün iş ve hareket ve ibadretlerimizi ancak Allah için yapmak, ihlas ve samimiyetli olmak.
15. Şeytanı baş düşman bilmek ve ona uymamaktır.
16. Kur’an’ı delil, hüccet, rehber bilmek, inanmak.
17. Ölüm haktır. Ölüm insanlara en büyük nimet. Ölüm kötü olsaydı, hiç ölür müydü Hz. Muhammed SAV.
18. Allah’ın sevdiklerini sevmek, sevmediklerini de sevmemektir.
19. Ana-babaya mutlak itaat etmek.
20. İnsanları kötülükten men, iyiliğe teşvik etmek.
21. Akrabaya hakkını vermek, ziyaret etmek.
22. Emanete riayet etmek, uymak.
23. Allah korkulu olmak, öyle davranmak.
24. Allah ve resulüne itaat etmek.
25. İbadete devma, günahlara son vermek.
26. Ülilemre itaat, devlete itaat, isyan haramdır.
27. Kainata ibretle bakmak, önümüzü sonumuzu, olan olayları ibretle düşünmek.
28. Olaylardan ibret almak, sadece seyretmek değil.
29. Dilini kötü sözden, kin, haset, fesat gibi ahlaki pisliklerden korumak.
30. Kalp temizliği, iyi niyetli olmak.
SÜRECEK