1996 yılı itibariyle, İstanbul’da günde 9.000 ton çöp toplanıyor. Bunun 12.000 tona çıktığı söyleniyor. Şehir (ev- nihaî tüketici) atıklarının genel dağılımı şöyledir; (sanayi atıkları hariç)
a- % 22 evsel atıklar.
b- % 40 kağıt-karton
c- % 7 cam
d- % 3 maden
e- % 18 pet-naylon
f- % 10 diğer.
Meselâ günde 9000 ton çöp toplandığını baz alarak alalım. % 40 oranına göre bunun 3600 tonu kâğıt-kartondur.
9000 ton/gün x 40/100 x 4500 Kg/TL = 16.200.000.000 TL. Değerinde kazanç sağlanacaktır. Ayda 486.000.000.000.-Tl. (Bu rakamları bu güne göre 6 sıfır atarak düşünebilirsiniz)
Aynı şekilde toplanacak olan pet’lere bir bakalım. Günde 1620 ton Pet ve naylon toplandığına göre;
9000 ton/gün x 18/100 x 25.000 liradan= 40.500.000.000 Tl. değerinde bir gelir elde edilecektir.
Bu fiyatlar direkt fabrika fiyatları değildir, ikinci el hatta üçüncü el piyasasıdır. Fabrikaların alım fiyatı doğal olarak bu rakamların üzerindedir.
Toplama ve paraya çevirme işinde şu ihtimaller vardır.
A.Belediye kendi toplar, kendi satar. (Bunun kural ve kaideleri ayrıca tespit edilecektir)
B. İhaleye verir.
ba.Her çöp birimini ayrı şirketlere verebilir. (Beş renk beş tip üzerinden)
bb.Semtleri ayrı ayrı şirketlere ama çöplerini komple (Beş renk beş tip) verebilir.
Not: Piyasayı ve reel değerleri kavramak için en az iki yıl bu işi belediyenin kendi yapması gerekir. Sonra ekipleri ve ekipmanları hepsini özel sektöre devreder. Böylece sistemi kuran ve bilen olarak belediye olaya hâkim oyla imkânı elde eder. Ki benim projemin nihaî hedefi bu işi özel sektörün yapmasıdır. Belediyeler hizmet eden değil, hizmetleri halk adına kontrol eden, denetleyen, sorgulayan ve dahi iyi yapılmasını sağlayan güç olmalıdır.
5-Anadolu’daki il ve ilçelerde alıcı firmaların şehir dışında olmalarının ayrıca çözümü vardır.
6-Sistem beş renk, beş cins ve beş iş günü içinde dönmektedir. Cumartesi ve Pazar yedek günlerdir. Nüfusun yoğun olduğu bölgelerde, bazı aksamalar olursa veya atıkların fazla çıktığı yerlerde bu yedek günlerde ikinci sefer yapılabilecektir.
EK 2:
1-Evler ve iş yerleri kamu ve özel sektörler sisteme (3) uygun konteynırlar ya da renkli poşetler kullanacaklar. Teneke, kova, bidon kullanılmayacaktır.
2-İmalatçı firmalara dönüşümlü ambalajlar depozitli şişeler önerilecektir.
3-Halkımıza bu yönde örneklemeli seminerler ve reklamlarla çöp kültürü verilecektir.
4-Bu yönde proje yarışmaları açılabilir.
EK 3:
Şu anda kullanılan DEMİR KONTEYNIRLAR FAYDALI MI?
Bugün için eski günlere bakarak konteynırlar daha düzenli tertipli gibi gelebilir. Ama ileriye bakarak ve bizim projemizi dikkate alarak eskilerden farkı yoktur. Eskiden nasıldı? Her apartman kovalarını bidonlarını ve poşetlerini darmadağınık, karmakarışık olarak sokağa bırakırdı. Her arabanın peşinde 4-5 işçi onları arabaya atmakta zorlanır. Sokak pislik olur. Yazın süpürürken toz kalkar kışın çamur yapardı. (SÜRECEK)