Bilindiği üzere Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan Tebliğlerle:

a) Ödeme kaydedici cihaz (ÖKC) kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,

b) Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler yeni nesil ÖKC’lerden EFT-POS özelliği olan cihazları 1/10/2013 tarihinden itibaren,

c) Yukarıda sayılanlar dışında kalan mükelleflerden 2014 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı:

- 1 milyon TL'yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden itibaren,

- 1 milyon TL'den 500 Bin TL'ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden itibaren,

- 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden itibaren,

- 150 Bin TL'den az olan mükellefler için, 1/1/2018 tarihinden itibaren,

d) "Bilgisayar Bağlantılı Ödeme Kaydedici Cihazları” kullanan mükelleflerde bu tür cihazların aynı veya şube şeklindeki işyerlerinde çok sayıda kullanılıyor olmaları, birbirleri ile olduğu kadar değişik çevre birimleri ile de entegre olacak şekilde kullanılmaları, farklı teknik özelliklere sahip olmaları gibi nedenlerle ve bu cihazların kullanıldığı işyerlerinin yeni nesil ÖKC sistemine en uygun şekilde entegrasyonunu sağlamak amacıyla, yukarıda yer verilen yıllık satış veya gayri safi iş hasılatı tutarlarına bağlı olmaksızın 1/1/2018 tarihinden itibaren,

e) 1/1/2015 ila 31/12/2015 tarihleri arasında işe başlayan mükellefler için 1/1/2017 tarihinden itibaren,

f) 1/1/2016 tarihinden sonra işe başlayan ve başlayacak olan mükellefler için işe başlama tarihinden itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde eski nesil ödeme kaydedici cihazlar yerine yeni nesil ÖKC’leri kullanma mecburiyeti getirilmişti.

Maliye Bakanlığı'nca 30 Eylül 2017 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 483 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bazı mükellef gruplarına yukarıda belirtilen tarihlere bağlı kalınmaksızın mevcut eski nesil ÖKC'lerini mali hafızaları doluncaya kadar kullanabilme imkanı getirildi.

Buna göre yeni nesil ÖKC kullanma mecburiyeti getirilen mükelleflerden; aynı veya şube şeklindeki işyerlerinde çok sayıda ödeme kaydedici cihazı kurumsal satış veya muhasebe yazılım sistemleri ve değişik çevre birimleri (barkod sistemleri, banka vb. kuruluşlara -ödeme kuruluşları, elektronik para kuruluşları, yemek kartı kuruluşları, belediye yardım kuruluşları vb. diğer kuruluşlar dahil- ait EFT-POS cihazları ile diğer çevre birimleri) ile birlikte ve entegre bir yapıda kullanan ve 30 Eylül 2017 tarihi itibarıyla aşağıdaki bentlerde belirtilen şartlardan en az ikisini sağlayan ve toplam 20 ve üzerinde ÖKC’ye sahip olan mükelleflerin, yine aşağıda belirtilen şartları yerine getirmeleri koşuluyla, işletmelerinde mevcut eski nesil ÖKC’lerini, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere mali hafızaları doluncaya kadar kullanabilmelerine izin verildi. Bu kapsamda değerlendirilecek mükelleflerin;

a) 2016 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı toplamının 10 milyon TL’yi aşması,

b) 2016 yılı bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,

c) 2016 yılı bilanço öz kaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması gerekiyor.

Anılan Tebliğ'de yukarıda belirtilen şartlardan en az ikisini sağlayan mükelleflerden ayrıca aşağıdaki teknik şartları da birlikte sağlamaları isteniyor.

a) Bu mükelleflerin e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına geçerek faturalarını e-Fatura ve/veya e-Arşiv Fatura olarak düzenlemeleri,

b) 1/1/2018 tarihinden önce, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin olarak 1/1/2018 tarihinden sonra düzenlenecek ÖKC fişlerine (perakende satış fişleri dahil) ait günlük mali bilgileri ihtiva eden elektronik raporu, Tebliğ'de belirtilen şekilde hazırlamaları ve belirtilen şekilde GİB bilgi sistemine e-Arşiv uygulaması aracılığı ile elektronik ortamda bildirebilecek teknik alt yapıyı tesis etmeleri,

c) 1/1/2018 tarihinden önce, başvuru usul ve esasları (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanan başvuru kılavuzuna göre GİB’e elektronik ortamda başvurmaları,

d) 1/7/2018 tarihine kadar, perakende mal satışı ve hizmet ifalarına yönelik olarak ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait ilgili bilgileri (www.efatura.gov.tr) internet adresinde yayınlanacak “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”nda yapılan açıklamalara uygun olarak, güvenli veri depolama ve sorgulama sistemlerinde muhafaza etmek ve GİB’in erişimine sunacak alt yapıyı tesis etmek veya bir dış hizmet sağlayıcı tarafından bu nitelikleri haiz olarak oluşturulan alt yapı hizmetinden yararlanmak zorunlu.

Yukarıda sayılan (a), (b) ve (c) bentlerindeki şartları yerine getirdiği halde, (d) bendinde belirtilen şartı sağlayamayan mükellefler, 1/8/2018 tarihine kadar eski nesil ÖKC’ler yerine yeni nesil ÖKC’leri kullanmaya başlamak mecburiyetindeler.

Öte yandan anılan Tebliğ ile yeni nesil ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan mükelleflerden; 2016 yılı satış veya gayrisafi iş hasılatı 10 milyon TL’yi, bilanço aktif toplamı 10 milyon TL’yi, bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamı 1 milyon TL’yi aşması koşullarından en az ikisini sağlayan ve 20’den fazla ödeme kaydedici cihaza veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemine sahip olan mükelleflerin e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamaları ile e-Defter kullanımına dahil olmaları ve perakende mal satışları ve hizmet ifaları dahil tüm satışlarında elektronik ortamda e-Fatura ve/veya e-Arşiv Faturası düzenlemeyi tercih ettiğini bağlı olduğu vergi dairesine tevsik edici belgelerle birlikte yazılı olarak bildirmeleri halinde, perakende mal satışları ile hizmet ifalarının belgelendirilmesinde ÖKC kullanma mecburiyeti, bildirimin vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren kaldırıldı. Bu muafiyet söz konusu koşulları sağlayan mükelleflerce sonradan açılacak şube ve benzeri işyerleri için de geçerli olacak. Ancak bu imkandan yararlanılabilmesi için, düzenlenen e-Arşiv Faturaların bir örneğinin belgenin oluşturulmasını müteakiben Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan e-Fatura saklama hizmeti verme izni bulunan kurumlarda muhafaza edilmesinin sağlanması zorunlu.

1/1/2017 tarihinden sonra ilk defa işe başlayan veya başlayacak olan mükelleflerin yeni nesil ÖKC kullanımından muaf olmaları için işe başlama anı itibarıyla yukarıda belirtilen satış, gayri safi iş hasılatı, bilanço aktif büyüklüğü, bilanço öz kaynak toplamı tutarları yerine sadece ÖKC veya fatura vb. belgeleri düzenlemede kullanılan bilgisayar sistemi sayısının 20 ve üzerinde olması yeterli. Ancak işe başlanılan yılı (hesap dönemini) izleyen yıla ait yıl sonu bilanço ve gelir tablolarına göre yukarıda belirtilen işletme büyüklüğü ölçülerinden en az ikisini sağlayamayan mükelleflerin, bu yılı izleyen yılın altıncı ayı sonuna kadar faaliyetlerinde yeni nesil ÖKC kullanmaya başlamaları zorunlu.

Muafiyet koşullarını sağlayamayan mükelleflerden 30 Eylül 2017 tarihinden sonra işe yeni başlayacak olanlar ile şube şeklinde işyeri açanların, işe başlama veya şube şeklinde işyerinin açıldığı tarihten itibaren 30 gün (kalkınmada öncelikli yörelerde 60 gün) içinde yeni nesil ÖKC alarak kullanmaya başlamaları gerekiyor.