Artık apartmanlar
günümüzün vazgeçilmez ortak mekanları haline gelmiştir. Apartmanlar, Kat
Mülkiyeti Kanununa göre kat maliklerince kendi aralarında veya dışarıdan
seçilecek yönetim kurulu tarafından idare edilir. Kat malikleri adına, apartman
ihtiyaçlarını karşılamak üzere yöneticiler ticari ve iktisadi bazı faaliyetler
gösteririler. Bugünkü yazımda bu faaliyetler sırasında yöneticilerin yapmak
zorunda oldukları bazı yasal durumlardan bahsedeceğim.
Kullanacakları
defterler: Yöneticiler,
apartmana ait gelir ve giderleri kayıt etmek için "işletme defteri",
kat malikleri ile yapılan toplantılarında alınan kararları kayıt etmek için ise
"karar defteri" ni noterden tasdik ettirmek suretiyle kullanmak ve bu
defterleri her yıl ocak ayında kullanılabilir sayfaları var ise ara tasdiki
yaptırmak zorundadırlar.
Gelir Vergisi
açısından: Apartman
yöneticiliği gelir vergisinden muaftır. Ancak apartman yöneticiliği adına
ortaya çıkan ticari, zirai, gayrimenkul, menkul vs. bir kazancın gerçekleşmesi
halinde bu kazançlarından dolayı gelir vergisi mükellefiyetliğinin doğacağı kaçınılmazdır.
Örneğin apartmana
gelen kömürün içeriye alınması için verilen 20 lira hamaliye ücretinden , vergi
kesintisi yapılacak mı ? Bilindiği üzere bu işi gerçekleştiren işçiler almış
oldukları 20 lira ücret karşılığında apartman yöneticiliğine belge ( fatura,
fiş) veremeyeceklerdir. Bu durumda apartman yönetimi ödemiş olduğu 20 lira
karşılığında gider pusulası düzenlemek zorundadırlar. İşte ortaya çıkan bu
gider pusulasında, vergi kesintisi yapılacak mı ? Bu konuda ayıkırı görüşler olmasına rağmen, Gelir
Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinin 1. bendinde tevkifat yapmaya mecbur olanlar
arasında, apartman yönetimleri sayılmadığından kesinti yapmak gibi bir
yükümlülüklerinin olmaması gerekmektedir.
Diğer yandan
yöneticiler, kat malikleri veya kiracılardan tahsil etmiş oldukları her türlü
paraya apartman gelir makbuzu düzenleyecekler, yapmış oldukları harcamalar için
ise, fatura, fiş veya yukarıda bahsedildiği gibi gider pusulası
düzenleyeceklerdir.
Apartman
Yönetici ve denetçisine ödenen ücretler: Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 40. maddesine göre yöneticiler,
kat maliklerinin vereceği ortak karar gereğince ya kimi apartman giderlerine
katılmamak yada ücret almak yolu ile bazı menfaatler elde edebilirler. Bu
kapsamda yönetici veya denetçiler ister kimi giderlere katılmamak gibi ayni
şekilde, isterse ücret almak yolu ile nakit şeklinde elde ettikleri
menfaatlerden vergi kesintisi yapılmayacaktır. Ancak bu gelirleri elde eden
yönetici veya denetçiler kendi kişilikleri adına istisna tutarlarını aşması
halinde gelirlerini beyan edeceklerdir.
Kapıcı veya
Bahçıvan Ücretleri:
Gelir Vergisi Kanunu’nun 23/6 maddesine göre “Hizmetçilik, kapıcılık,
bahçıvanlık, dadılık hizmetleri için ödenen ücretler gelir vergisinden istisna tutulmuştur”. Buna
göre kapıcı ve bahçıvan ücretlerinden vergi kesintisi yapılmayacak, sigorta
kesintisi yapılmak suretiyle ücret ödemesi gerçekleştirilecektir.
Bina dış
cephelerine alınan reklam gelirleri:
Binanın apartman yönetimine değil, kat maliklerine ait olduğu düşünülür ise
apartman yöneticiliği adına alınan reklam gelirlerinin yöneticilik adına
vergilendirilmeyeceği ortaya çıkar. Dolayısıyla bu gelirden dolayı kat
malikleri kira geliri niteliği ile vergiye tabi tutulacaktır. Ayrıca reklamı
veren kişi veya kuruluş tarafından reklam bedeli üzerinden % 20 gelir vergisi
tevkifatının da yapılması gerekecektir.
Apartman
yöneticilerinin, yukarıdaki işlemlere dikkat ederek, şahsi sorumluluklarını
takip etmeleri kendi yararlarına olacaktır. Aksi takdirde hukuksal bir sorun
yaşamaları kaçınılmaz olabilir.