Her telefon açışımda da; Ne kadar vefalı bir dost olduğumu söyler ardından da:

“Çoruma da gün doğdu mu?“ diye sorardı.

“Siz ülkenin üzerine gün doğdurdunuz Mahmut Ağabey“ derdim.

Her kezinde Mehmet Yolyapar’I ve Doktor Rifat Patır’ı sorar, onlara selam iletirdi.

Mahmut Makallar Cumhuriyet aydınlanmasının öncüleri olarak Türk kültür ve yazın tarihine damgalarını vurup gittiler. Onlar anıları ve yapıtlarıyla yüreklerimizde sonsuza değin yaşayacaklardır. Sevgili Mahmut Ağabeyin yeri cennet olsun, ışıklar içinde uyusun derken; sevenlerine, dostlarına ve aile bireylerine de baş sağlığı diliyorum.

Türk Yazın Dünyasının da başı sağ olsun.

YAŞAM ÖYKÜSÜ

1930'da Aksaray'ın Demirci köyünde dünyaya geldi. Konya Ereğlisi'ndeki İvriz Köy Enstitüsü'nden 1947 yılında mezun oldu. 1945'te "Türk'e Doğru" ve 1946'da "Köy Enstitüsü" dergilerinde yazmaya başladı. Daha sonra 1947-1949 arasında öğretmenlik yaptığı köylerdeki gözlemlerini gerçekçi ve yalın bir dille anlattığı ve Varlık dergisinde yer alan "köy notları"yla dikkat çekti. Bu yazıları 1950'de "Bizim Köy" adıyla Varlık Yayınları arasında kitaplaşınca büyük yankı uyandırdı.

Kitapları ve düşünceleri yüzünden mahkemelerde yargılandı ve bir müddet cezaevinde yattı. 6 yıl köy öğretmenliğinin ardından Gazi Eğitim Enstitüsü'nden mezun oldu. İlköğretim müfettişliği yaparken Milli Eğitim Bakanlığınca 1971'de İstanbul Sağır ve Dilsizler Okulu'na öğretmen olarak atandı.

Meslek hayatı 17 yıl sürdü. 1971-1972'de "Bizim Köy Yayınları"nı çalıştırdı. 1972'de Venedik Üniversitesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı derslerdi verdi. 1976'da Karadeniz Bakır İşletmeleri'ndeki görevinden emekliye ayrıldı

Eserlerinden bazıları Almanca, Rusca, Fransızca, İngilizce, Macarca, İtalyanca, Bulgarca, Lehçe, Romence ve İbranice gibi çeşitli dillere çevrildi.

Makal 1967'de Unesco tarafından dünya gençliğine örnek insan olarak seçildi.

ESERLERİ

Bizim Köy, 1950, 1966 UNESCO ‘Dünya Kültürüne Hizmet Ödülü'

Köyümden, 1952 (Hayal ve Gerçek adıyla 1957’de yeniden basıldı)

Memleketin Sahipleri, 1954

Kuru Sevda, 1957

17 Nisan, 1959

Köye Gidenler, 1959

Kalkınma Masalı, 1960

Eğitimde Yolumuz Nereye, 1960

İplik Pazarı, 1964

Kamçı Teslimi, 1965

Ötelerin Havası, (1965

Halktan Ayrı Düşenler (1965)

Köpeksiz Köy (1965)

Yer Altında Bir Anadolu, 1968)

Bu Ne Biçim Ülke, 1968

Zulüm Makinesi-Öğretmen Kıyımı, 1969

Kokmuş Bir Düzende, 1970

Açlık Pınarı, (1973)

Değişenler (Bizim Köy, 1975

1977 Türk Dil Kurumu ödülü

Karanlığı Zorlayanlar, 1976

Köy Enstitüleri ve Ötesi, 1979

Bir İşçinin Günlüğünden, 1980

Hayal ve Gerçek-Değişenler (1987)

Ağlatı (Denemeler, 1989)

Faust’un Dediği (1990)

Anımsı Acımsı (1990)

Bakırdaki Kıvılcım (1992)

Köy Enstitüleri ya da Deli Memedin Türküsü (1993)

Bartın Kitap Fuarı’ndan Amasra’ya gezmeye gitmiştik, 20 Ekim 1999. Soldan: Mehmet Aydın, Mahmut Makal, Muzaffer Gündoğar ve Mahzun Doğan

13.08.2018