(1930- 10.08.2018)

Sanat edebiyat dünyamızdan bir Uluçınar daha toprağa düştü. O, daha 20 yaşında “Bizim Köy” adlı yapıtıyla köy Enstitülü yazarlar döneminin çığır açıcısı oılan Mahmut Makal’dı.

Yüz yüze görüşüp tanıştığım Köy Enstitülü eğitimci yazarlarımızdan Fakir Baykurt’la (1929-11 Ekim 1999) başlayan göç kervanı ara vermeden sürüyor. Ardından (Emmi) Musa Uysal’ı (1926-29 Kasım 2008), Talip Apaydın’ı (1926-28 Eylül 2014), Mehmet Aydın’ı (1923-31 Mart 2016), Osman Bolulu’yu (1929-2 Ağustos 2017), Recep Bulut’u (1923-4 Aralık 2017) günü yitirdik. Asker kökenli 1947 doğumlu olan yazar Burhan Günel 21 Aralık 2012 tarihinde, mizah ustası Muzaffer İzgü de 26 Ağustos 2017 günü aramızdan ayrılmıştı.

Hepsi de Türk Edebiyat Tarihine adlarını altın harflerle yazdıracak değerde yazarlarımızdı. Işıklar içinde uyusun, yerleri cennet olsun diyoruz.

Onlar, ülkemizin sosyal, ekonomik ve kültürel yönden kalkınması, gelişmesi için hiç yılmadan çalışmış, aydın kimlikleriyle üretmeyi yazmayı, aydınlatmayı sürdürmüşlerdir. Yaşamları süresince de doğru bildiklerinden şaşmamış, haysiyet ve onurlarından da zerrece ödün vermemişlerdir.

Son olarak bu göç kervanına 10 Ağustos 2018 tarihinde yazar Mahmut Makal da katılmış oldu. Geçen aralık ayından bu yana rahatsız olan Makal 88 yaşındaydı. Onun ölümüyle de Köy Enstitülüler dönemi kapanmış oluyor. Öte dünyaları aydınlık olsun.

Mahmut Makal, İvriz Köy Enstitüsü mezunuydu ve 20 yaşının ürünü olan "Bizim Köy" adlı yapıtıyla Köy Enstitülüler kuşağının ilk çıkış yapan yazarıydı. Kendisiyle bazı sanatsal ve kültürel etkinliklere katılma şansını, mutluluğunu ve onurunu yaşadığımı belirtmeliyim.

Onu, ilk kez çağrılı olarak katıldığım 3-4-5 Temmuz 1992 tarihlerindeki 9. Devrek Baston ve Kültür Şenliği’ndeki birlikteliğimizde tanımıştım. Onunla karşılaşmak ve tanışmak, gerçekten heyecan vericiydi. Bir çınar ağacı kadar sağlam ve dinamik görünüyordu.

Sevgili Mustafa Kademoğlu’nun çağrısıyla katıldığım Devrek Baston ve Kültür Şenliğinde Çınar Otel yemek salonundaki yerim rahmetli Osman Bolulu’yla, Mahmut Makal’ın arasındaydı. İki büyük, ünlü Köy Enstitü kökenli yazarımızın arasında yer almak beni hem heyecanlandırmış, hem de onurlandırmıştı. Karşımızda şair Ali Yüce ve Mehmet Aydın vardı eşleriyle birlikte.

Kendisine 1950 yılında ünle birlikte bir yığın bela da getiren ilk yapıtı “Bizim Köy”ü 1957 yılında okumuştum. Bunu kendisine söylediğimde: “Nasıl buldun?” diye sormuştu.

Ben kitabın üzerimdeki etkisini anlatmaya dururken, O:

“Hayır” dedi. “Onu sormuyorum. Kitabı nasıl ele geçirdin?”

“Büyük ağabeyim köy enstitülü bir öğretmendi. Okumayı çok severdi. Bir çok kitabının arasında, “Bizim Köy” de vardı. Ortaokula başladığımda onun salık vermesiyle okumuştum.”

Gülümsemiş, yüzü aydınlanmıştı.

Köy’ü okuduğum tarihten bu yana Mahmut Makal’ı hep merak etmiş, tanışmak istemiştim onunla. Ne mutlu ki bana, yıllar sonra da olsa, aynı masada onunla birlikteydim ve söyleşiyordum. Salt onunla mı? Onların açtığı çığırda ilerleyen nice yazar, çizer ve ozanla, Aynı yerde aynı şenlikte buluşmuştuk. Nice sanatsal güzellikleri onlarla birlikte doyasıya yaşamıştım Devrek’te.

3 Temmuz 1992. Devrek Baston ve Kültür Şenliğindeyiz. Sağdan: Osman Bolulu, Muzaffer Gündoğar, Mahmut Makal ve İslam Çankaya.

12 Kasım 1994 Çorum’da Şükrü Gümüş Roman Ödülü Törenindeyiz. Soldan: Ödül kazanan Murat Tuncel, Ahmet Özer, Mahmut Makal, Muzaffer Gündoğar ve İbrahim Dizman.

(SÜRECEK)