6486 SAYILI KANUNLA 10 VE ÜZERİ İŞÇİ ÇALIŞTIRAN İŞ YERLERİNE GETİRİLEN YENİ TEŞVİK

2004 yılından beri uygulanmakta olan 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Hakkında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4.maddesi kapsamında sağlanan sigorta prim işveren desteği 31.12.2012 tarihinde sona ermişti.

29.05.2013 tarihinde resmi gazetede yayımlanan 6486 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile, 5510 sayılı kanunun “Prim oranları ve devlet katkısı” başlıklı 81.maddesinin (ı) bendinde yer alan 5 puanlık hazine yardımına ilave olarak, on ve üzerinde sigortalı istihdam eden iş yerlerine uygulanmak üzere prime esas kazanç alt sınırı üzerinden 6 puana kadar ilave indirim puanı belirlenmesi için, uygulanacak illeri ve bu illerdeki uygulama sürelerini sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksini dikkate almak suretiyle belirlemeye bakanlar kuruluna yetki verilmişti.

Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanarak 14.07.2013 tarihli ve 28707 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2013/4966 karar sayılı BKK ile 52 ilde 5 puanlık Hazine yardımına ilave olarak, 10 ve üzeri işçi istihdam eden iş yerlerine prime esas kazanç alt sınırı üzerinden 01.01.2013 tarihinden geçerli olmak üzere 6 puanlık daha ilave indirimi kararlaştırmış oldu.

•6 Puanlık İlave İndirimin Uygulanacağı İller ve Uygulama Süreleri

- I sayılı Liste 31.12.2016 tarihine kadar uygulanacak İller

1.Afyon, 2.Amasya, 3.Artvin, 4.Bartın, 5.ÇORUM, 6.Düzce, 7.Elazığ, 8.Erzincan, 9.Hatay (Yeni), 10.Karaman, 11.Kastamonu, 12.Kırıkkale (Yeni), 13.Kırşehir, 14.Kütahya, 15.Malatya, 16.Nevşehir, 17.Rize, 18.Sivas, 19.Trabzon, 20.Uşak

- II sayılı Liste 31.12.2017 tarihine kadar uygulanacak İller

1.Adıyaman, 2.Aksaray, 3.Bayburt , 4.Çankırı, 5.Erzurum 6.Giresun, 7.Gümüşhane, 8.Kahramanmaraş, 9.Kilis, 10.Niğde, 11.Ordu, 12.Osmaniye, 13.Sinop, 14.Tokat, 15.Tunceli, 16.Yozgat,

- III sayılı Liste 31.12.2018 tarihine kadar uygulanacak İller

1.Ağrı, 2.Ardahan, 3.Batman, 4.Bingöl, 5.Bitlis, 6.Diyarbakır, 7.Hakkari, 8.Iğdır, 9.Kars, 10.Mardin, 11.Muş, 12.Siirt ve Gökçe Ada, 13.Şanlıurfa, 14.Şırnak, 15.Van, 16.Bozca Ada,

TEŞVİKTEN YARARLANMA USUL VE ESASLARI

- İlgili ay Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde kayıtlı sigortalı sayısının 10 ve üzeri üzerinde olması

- E-borcu Yoktur Aktivasyonunu aktif hale getirmiş olması

- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin yasal süresinde kuruma bildirilmiş olması

- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin düzenlendiği her bir iş yerinden dolayı kuruma prim borcu, gecikme zammı ve idari para cezası borcu bulunmaması

- Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma verilmesi gereken yasal sürenin son gününde, Türkiye genelinde iş verene ait başka iş yerlerinin kuruma prim borcu, gecikme zammı ve idari para cezası ve iş verenin gerçek kişi olması halinde 5510 sayılı kanunun 4/1-b (Bağkur) kapsamında prim borcunun bulunmaması, ya da borcun olması halinde borç tutarının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmaması durumunda teşvikten yararlanılabilecektir.

- Aylık Prim Hizmet Belgesi kuruma gönderilirken, I sayılı listede yer alan illerde bulunan iş yerleri 46486 nolu kanun numarasını, II sayılı listede yer alan illerde bulunan iş yerleri 56486 nolu kanun numarasını, III sayılı listede yer alan illerde bulunan iş yerleri 66486 nolu kanun numarasını seçerek kuruma bildirmeleri yeterli olup, kağıt ortamında müracaat etmelerine gerek bulunmamaktadır.

10 KİŞİ HESABINA DAHİL EDİLMEYECEK ÇALIŞANLAR

- Sosyal Güvenlik Destekleme Primine Tabi çalışanlar

- Yurtdışında çalışan sigortalılar

- 3308 sayılı kanunda belirtilen aday çırak, çırak, ve mesleki işletmelerde eğitim gören öğrenciler

- Meslek Liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler

- Yalnızca işsizlik sigortası primine tabi olanlar

- Harp Malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malullüğü aylığı alıp, yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabi olanlar,

Hem kişi sayısının tespitinde dikkate alınmayacak, hemde teşvikten yararlanamayacaktır.

TEŞVİKTEN YARARLANAMAYACAK OLANLAR VE CEZAİ DURUMLAR

- 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30. Maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kamu kurum ve kuruluşları,

- 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamında ki alım ve yapım işleri, 4734 Kanun dan istisna olan alım ve yapım işleri ile uluslar arası yapım işlerine ilişkin iş yerlerinde çalıştırılan sigortalılardan dolayı,

- 5510 sayılı Kanunun EK 2 nci maddesinde öngörülen yatırım teşvik belgesine bağlı yatırımlardan dolayı sigorta prim teşviki desteğinden yararlanan iş yerleri

Bu teşvikten yararlanamayacaklardır.

Kuruma bildirilmiş olan sigortalıların fiilen çalışmadıkları veya fiilen çalışan kişileri kuruma bildirmediği tespit edilen iş yerleri 1 yıl süre ile bu teşvikten yararlanamayacaklardır.

Teşvikten yararlandırılan işçinin fiilen bildirilen dosyada çalışmamasına karşın yine aynı işverene ait teşvik kapsamına giren veya girmeyen illerdeki iş yerinde çalıştığının tespiti halinde 1 yıl süreyle bu teşvikten yararlanamayacaklardır.

Birden fazla iş yeri dosyası olan sigorta pirimi ve bağkur primi ödeyen  işverenlerin, Aylık Prim ve Hizmet Belgesi gönderim aşamasında borç sorgulaması sadece gönderilen iş yeri dosyasına yapıldığından prim hizmet belgesini göndermeden önce mutlaka e-borcu yoktur portalından, Türkiye geneli sorgulama yaptırmak zorundadırlar. Aksi takdirde diğer dosyalarda borcun bulunmasının tespitinin ardından fazla ve yersiz teşvikten yararlandığınız gerekçesi ile teşvik tutarı gecikme zammı ile beraber istenecektir.

Aynı zamanda teşvikten yararlanılan iş yerlerinin bu durumdan dolayı aslen 10 kişinin altında olmasının tespiti halinde teşvik tutarı yersiz yararlanılan tüm aylar için iş verenden gecikme zammı ile beraber tahsil edilir.

TEŞVİKTEN YARARLANILMAYA BAŞLANILACAK SÜRE ve GERİYE DÖNÜK YARARLANMA

Teşvik 01.01.2013 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayacaktır. İş verenler Haziran/2013 bildirgelerini bu teşvik esaslarına göre bildireceklerdir. Diğer taraftan Ocak/2013 ila Mayıs/2013 aylarına kağıt ortamında bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine İPTAL/ASIL olarak bildirerek geriye dönük olarak teşvikten yararlanabileceklerdir. Teşvikten dolayı fazla ödenen primler öncelikle Kurum borçlarına mahsup edilecek, borcun bulunmaması halinde iş verenin talebine bağlı olarak cari ay prim borcuna mahsup edilebilecek veya iade edilecek. 

Geriye dönük hazırlanacak Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Her bir ay içi ayrı ayrı yapılacak incelemede;

•On ve üzeri sigortalı çalıştırdığı

•Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin düzenlendiği iş yerinden dolayı kuruma prim borcu, gecikme zammı ve idari para cezası borcu bulunmadığı

•Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma verilmesi gereken yasal sürenin son gününde, Türkiye genelinde iş verene ait başka iş yerlerinin kuruma prim borcu, gecikme zammı ve idari para cezası ve iş verenin gerçek kişi olması halinde 5510 sayılı kanunun 4/1-b (Bağkur) kapsamında prim borcunun bulunmadığı, ya da borcun olması halinde borç tutarının 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan brüt asgari ücretten fazla olmadığı,

•Daha önce bildirilen Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Asıl/Ek’lerin süresinde verildiği

•Daha önce bildirilen Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri için düzenlenecek İPTAL nitelikteki belgeler ile 46486/56486/66486 kanun numarası ile bildirilecek ASIL nitelikteki Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde kayıtlı bulunan sigortalılar, bu sigortalıların prim ödeme gün sayıları ve prime esas kazançlarının aynı olması,

•Tahakkuk eden primin süresinde ödenmiş olması, gerekmektedir.

TEŞVİK TUTARININ HESAPLANMASI

Öncelikle 5510 sayılı kanunun 81. Maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde öngörülen prime esas kazanç ÜST sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanacak malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta priminde beş (5) puanlık prim indirimi, ardından altı (6) puan kadar prime esas kazanç ALT sınırına kadar olan kazançlar üzerinden hesaplanan işveren hissesine karşılık gelen tutarın toplamı sigorta primi kadar yararlanılacak olup, sigorta primi teşvikinden yararlanılacak olan toplam işveren hissesi %11 olacaktır.

Örnek: Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %1 olan bir işyerinde çalıştırılan sigortalı sayısı 15, prim ödeme gün sayısı 450 gün prime esas kazanç tutarı ise 17.842,50 TL varsayıldığında,

SPEK tutarı üzerinden (Üst Tutar) hesaplanacak 5 puanlık indirim tutarı hesabı : 17.842,50*5/100=892,13 TL

Asgari  Ücret Üzerinden (Alt Tutar) hesaplanacak 6 puanlık indirim tutarı hesabı:

Asgari Ücret : Aylık 1.021,50 TL Günlük : 34,05 TL

450 gün * 34,05 TL = 15.322,50*6/100=919,35 TL

Hazinece karşılanacak toplam teşvik tutarı : 892,13 + 919,35 = 1.811,48 TL olacaktır.

İşverenin Ödemesi Gereken Prim : 17.842,50 TL * 33,5 = 5.977,24 – 1.811,48 = 4.165,76 TL Olacaktır.(işsizlik primi hariç)